Ο δημοσιογράφος της ΕΡΤ Γιάννης Φασουλάς, μιλάει στην «ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΑΝΩΓΕΙΩΝ» και τον Μ. Σκανδάλη, σε μια συνέντευξη–ποταμό.
Ο δικός μας Γιάννης, που στηρίζει και υποστηρίζει με το δικό του τρόπο την ΑΝΩΓΗ, ανοίγει την καρδιά του και κάνει μια αναδρομή στην 28χρονη πορεία του στο χώρο των ΜΜΕ. Τονίζει ότι το μυαλό του είναι πάντα στα Ανώγεια, τα οποία ήταν γι΄ αυτόν το καλύτερο και το σπουδαιότερο διαβατήριο που κουβαλούσε μαζί του όπου κι αν βρέθηκε στον πλανήτη. Στη συνέντευξη του αποκαλύπτει ποια συμβουλή του αείμνηστου πατέρα του συνεχίζει να τηρεί μέχρι σήμερα…
FWNH-311-new-004
Ηλιόλουστη ημέρα η πρώτη του 2018 για το Ρέθυμνο με τους κατοίκους και τους επισκέπτες να έχουν κατακλύσει τόσο τα στενά της παλιάς Πόλης όσο και τα χωριά της ενδοχώρας όπου πολιτιστικά δρώμενα και εορταστικές εκδηλώσεις τοπικού χαρακτήρα βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη σε συνάρτηση με τις οικογενειακές γιορτές και τα τραπέζια που σε κάθε σπίτι έχουν στηθεί. Και όπως αναφέρει και μία από τις μαντινάδες για τον ερχομό του νέου έτους: Κάμε παρέα που μπορεί στο χρόνο να αντέξει κρατώντας απ΄ τη χέρα σου όσα ο ήλιος φέξει. Στείλε σε όλους τα πουλιά με ευχές αντίς φτερούγες να απλωθούν όπου κι αν είναι γης μ΄ ανθρώπους π΄ αγαπούνε.
Από τα χιονισμένα Ανώγεια, ο δήμαρχος Ανωγείων Μανόλης Καλλέργης, μέσω του ΑΠΕ-ΜΠΕ, στέλνει προς όλους Έλληνες μήνυμα ομόνοιας και υπομονής για να μπορέσουμε ως χώρα να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες οι οποίες «δεν πρέπει να μας πτοήσουν, δεν πρέπει να μας κάνουν να χάσουμε την εμπιστοσύνη μας ο ένας άνθρωπος προς τον άλλον».
«Και ως εκπαιδευτικός θα ήθελα να προτείνω σε όλους τους γονείς να έρθουν όσο γίνεται πιο κοντά στα παιδιά και τα παιδιά όσο γίνεται πιο κοντά στους δασκάλους. Αυτή είναι μία πολύ γερή αλυσίδα που θα μας κρατήσει και στο μέλλον ως χώρα και ως τοπικές κοινωνίες δεμένους με την αντιμετώπιση της καθημερινότητας αλλά και όλων όσων το μέλλον επιφυλάσσει», προέθεσε ο κ. Καλλέργης, τονίζοντας ότι μέσα σε όλα που συνοδεύουν την πορεία μας καλό θα ήταν να εντάξουμε και την κατανόηση η οποία βοηθάει στο να μην υπάρχουν συγκρούσεις και ανυπομονησία.
«Πιστεύω ότι αν οργανωθούμε, συνεργαστούμε και δεν μας εγκαταλείψει η υπομονή μπορούμε, με αφετηρία το νέο έτος, να διορθώσουμε, αλλά και να πάμε μπροστά σε πολλούς τομείς» σημείωσε.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ (Μιχάλης Λαμπαθάκης- Ρέθυμνο)
Άρθρο του Γεωργίου Σκουλά, συγγραφέας του βιβλίου ΤΑ ΑΝΩΓΕΙΑ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥΣ ΤΟΜΟΣ Α΄. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΜΥΣΤΙΣ
1: Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΧΑΙΡΕΤΗ
2: Η ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΤΩΝ ΛΕΙΨΑΝΩΝ ΤΟΥ ΑΓ. ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΓ. ΘΕΩΔΩΡΑΣ ΑΠΟ ΤΗ ΚΩΝ\ΠΟΛΗ ΣΤΗ ΚΕΡΚΥΡΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΕΑ ΓΕΩΡΓΙΟ ΚΑΛΟΧΑΙΡΕΤΗ.
3: ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΚΗΡΥΚΟΥ ΧΑΙΡΕΤΗ
4: ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΗΡΥΚΟΥ ΧΑΙΡΕΤΗ
Η Μεγάλη και Ιστορική οικογένεια Χαιρέτη, ήταν αλλά και εξακολουθεί να είναι, μία από τις επιφανέστερες οικογένειες της Κρήτης. Μέγιστη η προσφορά της σε όλους τους απελευθερωτικούς αγώνες του έθνους, τα μέλη της οποίας έχουν ποτίσει με άφθονο αίμα το δέντρο της Ελληνικής Ελευθερίας.
Έχει δώσει κατά καιρούς επιφανή μέλη στην ελληνική κοινωνία, τόσο σε πολιτικό όσο και στρατιωτικό επίπεδο, που έχουν αφήσει μνήμη αγαθή στην ελληνική κοινωνία και ιστορία. Επιφανέστερος όλων, αλλά και αδικημένος της ιστορίας μας, θεωρώ ότι υπήρξε ο άγνωστος στο ευρύ κοινό ιατροφιλόσοφος, Κήρυκος Χαιρέτης.
Η οικογένεια Χαιρέτη, είναι σήμερα διασκορπισμένη σχεδόν σε όλη την Ελλάδα.
Τις πρώτες αναφορές του ονόματος Χαιρέτη τις συναντάμε τον 14ο αιώνα, στην Κωνσταντινούπολη. Την περίοδο εκείνη, και επί Πατριαρχείας των Καλλίστου και Φιλόθεου, εξελίσσεται στην Κωνσταντινούπολη η αίρεση του Γρηγορίου του Ακίνδυνου.
Ο ιερέας, Μανουήλ Καλοχαιρέτης, ο οποίος είχε εισχωρήσει στην αίρεση, με δήλωσή του προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο, δηλώνει ότι αποδέχεται τις καταδικαστικές αποφάσεις του Πατριαρχείου, για την αίρεση του 1341.
«Εγώ ιερεύς ο Καλοχαιρέτης, επεί παρεσύρθην διά την ιδιωτείαν μου παραμέρους των κακοδόξων αιρετικών Ακινδυνάτων και διά την αμαρτίαν μου εσκοτίσθη περί το φως της αληθείας…Ο ευτελής ιερεύς Μανουήλ ο Καλοχαιρέτης στέργων υπέγραψα».
Ο ευτελής ιερεύς ο Καλοχαιρέτης.
Λίγο νωρίτερα, το 1321, συναντάμε και άλλο Καλοχαιρέτη, στρατιωτικό, κατά τον εμφύλιο των δύο Ανδρονίκων, θείου και ανιψιού.
Ο Καλοχαιρέτης, στάλθηκε από το στρατόπεδο του ανιψιού Ανδρόνικου, προς τον αυτοκράτορα Ανδρόνικο, προκειμένου να βρει λύση στην διένεξη. Και όπως αναφέρει ο Ιωάννης Καντακουζηνός (Ιστοριών, βιβλ. Α. κε΄κστ΄, έκδοση Βιέννη 1828, σελ. 129 και 133), εντέλει ο Καλοχαιρέτης, «συνετώς άγαν τας αποκρίσεις ανθυπενεγκών, προσέκλινε τους πόδας ζητών την ειρήνην, αλλά, χωρίς να είναι υπεύθυνος διά τούτο, άπρακτος, απήλθεν εκ του Βυζαντίου».
Θα πρέπει να διευκρινίσουμε εδώ, ότι το επίθετο, Καλοχαιρέτης – Χαιρέτης, είναι ακριβώς το ίδιο. Την περίοδο εκείνη, ήταν συχνή πρακτική να μπαίνει το επίθετο «καλός» μπροστά από τα επίθετα, όταν ήθελαν να δώσουν έμφαση για το καλό έργο κάποιου. Π.χ., Καλοϊωάννης, Καλομαρία κτλ. Το φαινόμενο το συναντάμε και στην Κρήτη, όπου η οικογένεια Φωκκά, μετεξελίχθηκε σε Καλλέργη, από το καλό έργο που άφησε κάποιος πρόγονός τους. Φωκκάς = Καλλιέργης = Καλλέργης.
Μετά επίσης την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους το 1453, ένας άλλος Καλοχαιρέτης, ο Γεώργιος, ιερέας, μετέφερε στην Κέρκυρα, όπου βρίσκονται και σήμερα, τα λείψανα του Αγίου Σπυρίδωνα και της Αγίας Θεοδώρας.
Για την τύχη των δύο ιερών αυτών λειψάνων, ο Κώστας Τριανταφύλλου, στο βιβλίο του «Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΧΑΙΡΕΤΗ ΚΑΙ ΤΟ ΕΝ ΠΑΤΡΑΙΣ ΑΡΧΕΙΟ ΤΗΣ», Σελ. 7 και 8, αναφέρει:
«Πράγματι, όπως εκτίθεται εις την έκθεσιν, ο εν Κωνσταντινουπόλει εφημέριος Γεώργιος ιερεύς Καλοχαιρέτης, μετά την άλωσιν, μετέφερεν εις Κέρκυραν ήδη τω 1478 το λείψανον του αγίου, έπειτα από περιπέτειας και κινδύνους πορείας τεσσάρων ετών, όπως υπολογίζει ο ιεροδιάκονος Γεώργιος Γροπέτης, έφορος της Δημοσίας Βιβλιοθήκης Κερκύρας, εις εμπεριστατωμένην μελέτην του εις το περιοδικόν «Καινή Διδαχή» Αθηνών, τομ. Β΄ (1920) σελ. 31 – 40 και 194 – 206.
Ασκών δε ο Καλοχαιρέτης ούτος πατρωνικόν δικαίωμα επί του λειψάνου τούτου, ως και έτερον της αγίας Θεοδώρας, το οποίον συγχρόνως έφερεν εις Κέρκυραν, κατέλειπε ταύτα εις τα τέκνα του εν Κερκύρα Φίλιππον, Λουκάν και Μάρκον, οι υιοί ούτοι του ιερέως Καλοχαιρέτη προέβησαν εις διανομήν της πατρικής κληρονομίας, κυρίως δηλαδή των επί των ιερών ως άνω λειψάνων δικαίων, διά συμβολαίου εν Κερκύρα της 17 Μαΐου 1480, ήτοι ευθύς μετά τον θάνατον του πατρός των, κατά την ασφαλή γνώμην του Γροπέτου (σ. 202), ο οποίος ομοίως ευρίσκει ότι ο Λουκάς Χαιρέτης έζη έως το 1512, ο δε Φίλιππος, ο και ιερεύς, τω 1480 ήτο 30ούτης. Εις τους δύο τούτους έλαχε το λείψανον του αγίου Σπυρίδωνος, εις τον Μάρκον δε το της αγίας Θεοδώρας.
Ο Λουκάς φαίνεται παρέμεινε άγαμος, ενώ ο Φίλιππος υπήρξεν έγγαμος, είχε ήδη θυγατέρα δε Ασημίναν. Ο ανωτέρω Λουκάς «μετά μικρόν» εδώρησεν εις τον ιερέα αδελφόν του διά συμβολαίου τα δικαιώματά του και ούτω το λείψανον του αγίου Σπυρίδωνος, υπανδρωθείσης εν τω μεταξύ της Ασημίνας θυγατρός Φιλίππου Χαιρέτη τον ευγενή Κερκυραίον Σταμάτιον Βούλγαρην, περιήλθεν εις τους κηδεστάς απογόνους των εν Κερκύρα Χαιρέτη, την οικογένειαν Βούλγαρη.
Ο Μάρκος Χαιρέτης, τέλος, διά συμβολαίου του 1843 εν Κερκύρα εδώρησεν εις την Κοινότητα Κορυφών (Κερκύρας) τα δίκαια του και αυτή μετέφερε το λείψανον της αγίας Θεοδώρας εις τον ναόν του Αγ. Λαζάρου. Ο Φίλιππος δυσηρεστήθη και αντέδρασε κατά της δωρεάς ταύτης, ανεπιτυχώς όμως και το λείψανον εναπόκειται σήμερον εις τον μητροπολιτικόν ναόν της Κερκύρας, ομοίως και διασώζεται εκεί και του αγίου Σπυρίδωνος εις ίδιον αυτού από του Ι.ΣΤ. αι.ναόν της πόλεως, του και Πολιούχου της νήσου».
Ο γιος τώρα του Γεωργίου Καλοχαιρέτη Μάρκος, κατεβαίνει στην Κρήτη στις αρχές του 16ου αιώνα και συμμετέχει στις διάφορες μάχες των Ενετών εναντίον των Τούρκων. Οι Ενετοί αναγνωρίζοντας τις υπηρεσίες του, του παραχωρούν εδάφη και έτσι γίνεται η πρώτη εγκατάσταση των Χαιρετών στην Κρήτη.
Ο Κώστας Τριανταφύλλου στο βιβλίο του μας παραδίνει το γενεαλογικό δέντρο των Χαιρέτησων από τον 14ο αιώνα έως και την γέννηση του Κήρυκου Χαιρέτη το 1760, στο χωριό Άγιος Θωμάς, λίγο έξω από το Ηράκλειο.
Ως αρχή λαμβάνει τον Καλοχαιρέτη – Χαιρέτη που όπως είδαμε έκανε τις διαπραγματεύσεις το 1320 μεταξύ των δύο Ανδρονίκων, στον μεταξύ τους εμφύλιο.
Γιος του υπήρξε ο Φίλιππος, που γεννήθηκε το 1350.
Γιος του Φίλιππου ο Γεώργιος, που μετέφερε τα σκηνώματα στην Κέρκυρα. Γεννήθηκε το 1405.
Γιος του Γεωργίου ο Μάρκος, ο οποίος κατήλθε στην Κρήτη. Γιος του Μάρκου ο Θωμάς. Γεννήθηκε το 1530.
Γιος του Θωμά ο Δημήτριος. Γεννήθηκε το 1560.
Γιος του Δημητρίου ο Φραγκίσκος.
Γιος του Φραγκίσκου ο Θωμάς. Γεννήθηκε το 1680.
Γιοι του Θωμά οι Αστρινός και Δημήτριος. Γεν. 1700.
Γιος του Αστρινού ο Κήρυκος. Γεννήθηκε το 1756, στον Άγιο Θωμά Ηρακλείου.
Η πρώτη εγκατάσταση των Χαιρετών στην Κρήτη, σύμφωνα με τον Κ. Τριανταφύλλου, έγινε στο χωριό Ατσιπάδες, Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνης. Από εκεί διασπάσθηκαν σε όλη την Κρήτη. Σήμερα υπάρχουν Χαιρέται εγκατεστημένοι στα Σφακιά, Σέλινο, Άγ. Βασίλειο και Αμάρι. Μετά την κατάκτηση της Κρήτης από τους Τούρκους το 1669, ένας κλάδος της οικογένειας, ανεβαίνει και εγκαθίσταται λίγο πιο πάνω από τα Ανώγεια, στην θέση Δανούζα, όπου και ίδρυσε οικισμό.
Ο οικισμός αυτός μαζί με τον παρακείμενο, Αγία Παρασκευή ή Βουζούλια, φαίνεται ότι καταστράφηκαν από τους Τούρκους, το 1821. Οι δύο αυτοί οικισμοί, φαίνεται ότι συμπτύχθηκαν στο μέσον περίπου μετά την επανάσταση, και απετέλεσαν το νέο Μετόχι, συνοικία των Ανωγείων σήμερα. Από εκεί, στις αρχές του 20ου αιώνα, όταν πλέον είχε γίνει εμφανές ότι οι Τούρκοι της Κρήτης θα έφευγαν στην μεγάλη εσωτερική μετανάστευση, που ακολούθησε από τα ορεινά χωριά της Κρήτης, προς τα πεδινά. Ένα μεγάλο μέρος των μελών της οικογένειας Χαιρέτη, μετανάστευσε από τα Ανώγεια προς τον νομό Ηρακλείου, όπου και βρίσκονται διάσπαρτα σήμερα.
Ο Κήρυκος Χαιρέτης, γεννήθηκε το 1756, στο χωριό Άγιος Θωμάς του Ηρακλείου. Ο πατέρας του, Αστρινός, πέθανε σχετικά μικρός, και την επιμέλεια των παιδιών του, ανέλαβε ο αδελφός του, ιατροφιλόσοφος, Δημήτριος Χαιρέτης. Ο Δημήτριος, έστειλε τον Κήρυκο στο Άγιον όρος, όπου εγγράφεται και φοιτά επί 8 χρόνια στην Αθωνιάδα Σχολή.
Μετά το τέλος των σπουδών του, μεταβαίνει στην Κωνσταντινούπολη, όπου διδάσκει ιδιωτικά σε σπίτια Ελλήνων. Με τα χρήματα που κερδίζει, αλλά και την οικονομική βοήθεια του θείου του Δημητρίου, κατορθώνει να πάει στην Πάδοβα και εγγράφεται στην Ιατρική Σχολή του εκεί Πανεπιστημίου.
Συμφοιτητές και φίλοι του στο Πανεπιστήμιο υπήρξαν ο Ιωάννης Καποδίστριας και ο Κωνστ. Βαρδάλαχος. Λόγω της συχνής παρέας που έκαναν, οι υπόλοιποι συμφοιτητές τους τους ανέφεραν, ως «I tre Greti». O K. Tριανταφύλλου, αναφερόμενος σε μία επίσκεψη των τριών στην Βενετία, αναφέρει: (σελ. 14).
«Κατά τας θερινάς διακοπάς οι τρεις Έλληνες σπουδαστές μετέβησαν εις Ενετίαν, παραμείναντες εις του Αλεξίου Νικολαΐδου του Θεσσαλού, μετά του οποίου περιήλθον τα αξιοθέατα της Πόλεως, έφθασαν δε και εις το φρενοκομείον του San Servolo. Πλησίον της θύρας του καταστήματος, είς τρόφιμος αυτού επέμεινε κραυγάζων, φυσικά ιταλιστί, «ώ συ Έλλην νέε!». Από την συντροφιάν μόνον ο ανωτέρω Νικολαΐδης εφόρει «ανατολικόν ιματισμόν» και οι τρεις άλλοι τον παρεκίνουν να πλησιάση, αλλ’ ο ψυχασθενής με την χείρα του έξω από το κιγκλίδωμα του παραθύρου του κελλιού του, εδείκνυε τον Χαιρέτην και του επαναλαμβάνει: «Εις σε ομιλώ, Έλλην νέε». Και όταν ο Χαιρέτης επλησίασε, του είπε: «Σου προλέγω, ώ νέε Έλλην, ότι μίαν ημέραν θα υπηρετήσης έναν μέγαν αυθέντην του κόσμου». Και πράγματι, ως θα ίδωμεν, ο Χαιρέτης εχρημάτισε ιατρός του Σουλτάνου (gran signor, όπως τον έλεγαν οι Ευρωπαίοι).
Εν συνεχεία, ο ψυχοπαθής προεφήτευσεν εις τον Καποδίστριαν: «Ότι μίαν ημέραν θα κυβερνήσης το ενδοξότερον έθνος του κόσμου». Και εις το τέλος εις τον Βαρδαλάχον: «Και σύ θα διατρέξης πολλούς τόπους διδάσκων την νεολαίαν και επί τέλους ευρύς τάφος θα σε δεχθή».
Και πράγματι, ο τελευταίος κληθείς υπό του Καποδιστρίου εξ Οδησσού να έλθη εις την Ελλάδα, εναυάγησε και κατεποντίσθη μεταξύ Σερίφου και Σίφνου, απολεσθείσης μετ’ αυτού και της πλουσίας βιβλιοθήκης του.»
Ο Κήρυκος τελείωσε τις σπουδές του και πήρε το δίπλωμα του ιατροφιλοσόφου, το 1797. Την ίδια χρονιά ήρθε στην Κρήτη, στο χωριό Κατζιστροχώρι Κυδωνίας, όπου εξασκούσε την ιατρική. Εκεί, τον Απρίλιο του 1797 γεννήθηκε το πρώτο παιδί του.
ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΒΑΠΤΙΣΕΩΣ
«Εκκλησιαστικόν πιστοποιητικόν γεννήσεως και βαπτίσεως Αλεξίου Χαιρέτη εν Κυδωνία εις χωρίον Κατζιστροχώρι κατά το α ψ ν θ΄ (1799) 7 Απριλίου.
«Παρά ιατροφιλοσόφου κήρυκου Χαιρέτη και Άννας Μαρκόνης». Εβαπτίσθη 12 Απριλίου 1799. Ανάδοχοι «ότε εξοχώτατος σιώρ Νικόλαος Ρενιέρος και η κυρία Μαρία Μπαμπιοπούλα και Αλέξιον επωνόμασαν.
Ιερεύς ο Άνθιμος Λιομάκης.
Σύζυγος του Κήρυκου υπήρξε η Άννα Μαρκόνι με την οποία απέκτησε 7 παιδιά. Αναφέρει ο Κ. Τριανταφύλλου. Σελ. 17.
«Ο Κήρυκος ενυμφεύθη εις τον ναόν του Αγ. Γεωργίου εν Ενετία την 1ην Αυγούστου 1798 την Κόμησσαν Άνναν Μαρκόνι «καταγομένην εκ γένους Γραικών και εκ πατρίδος Κρήτη», ορθόδοξον, ετών 22, απέκτησε δε τέκνα τον Αλέξιον (1799 εν Κυδωνία), Δημοσθένη (1800), Αριστοτέλη (1802), Αριστείδην (1805), Θεόφραστον (1806), Καλλιόπην (1807) και Ισοκράτην (1809).
Κατά την διάρκεια της παραμονής του στην Ενετία, την εικόνα του διέσωσε ο φίλος και μαθητής του Ανδρέας Γραδένιγος. Πάνω δε στον πίνακα υπάρχει το επίγραμμα:
«Φίλτρον και μνήμης σώμα γραφέν ποιείται
κηρύκω Κρητί Χαιρέτη Γραδένιγος
εξ απορρήτων της φυλής κατηγμένος
της των Ενετών, Ανδρέας κλήσιν έχων.»
Το 1800 ο Κήρυκος μετακομίζει στην Κωνσταντινούπολη, όπου και ασκεί την ιατρική. Για την ζωή και το τέλος του αναφέρει ο Κ. Τριανταφύλλου, (σελ.15).
«Τω 1811 προσελήφθη ιατρός του Σουλτάνου Μαχμούτ, θεραπεύσας την οφθαλμίαν εκ της οποίας υπέφερεν. Ο Σουλτάνος του εδώρησε και ωρολόγιον χρυσούν, διασωζόμενον τώρα εν Πάτραις. Φέρεται ως μεμνημένος εις την Φιλικήν Εταιρείαν, και τω 1824 κατασταθείς ύποπτος, κατεδικάσθη εις θάνατον. Εις το υπ’ αρ. 667 έγγραφον του αρχείου εύρωμεν καταγεγραμμένην διήγησιν πλέον κατατοπιστικήν.
Συνεχιζομένων των προς καταστολήν της Ελληνικής Επαναστάσεως μέτρων, ο Σουλτάνος τον εκάλεσε και του έδειξε τον κατάλογον των επικειμένων προγραφών εν Κωνσταντινουπόλει, εις τον οποίον τον άφησε και ανέγνωσε το όνομά του. Ο ιατρός εταράχθη, αλλ’ ο Σουλτάνος τον καθησύχασε, δηλώσας εις αυτόν ότι ο Βεζύρης τον έγραψεν, αλλ’ αυτός τον διέγραψεν.
Ο ιατρός, απήλθεν εις την οικίαν του, όπου έπαθεν αποπληξίαν, εκ της οποίας δεν συνήλθε μέχρι του θανάτου την 22 Ιουλίου 1830, εις ηλικίαν 74 ετών. Κατ’ άλλην εκδοχήν, φέρεται ο Κήρυκος απελευθερωθείς των φυλακών με μεσιτείαν φίλων του οθωμανών, απόπληκτος γενόμενος, διέφυγε δε τω 1824 τον θάνατον, εις τον οποίον πάντως τον ωδήγησεν η δοκιμασία του εκείνη».
Ο Κήρυκος Χαιρέτης υπήρξε πολυγραφότατος κατά την διάρκεια της ζωής του εκδίδοντας κατά καιρούς διάφορα συγγράμματά του. Για το έργο του αυτό αναφέρει ο Κ.Τριανταφύλλου, (σελ.16).
Το 1702 εξέδωσεν εν Ενετία την Βοσπορομαχίαν του Μομάρς, προτάξας, έμμετρον προσφώνησιν προς τον Γεώργιον Κριτζοτάκην, η οποία τελειώνει με τους στίχους του:
Χαιρέτης Κρής ο Κήρυκος ός γ’ εναντία τύχη
Φίλων, πατρίδος, συγγενών και άλλων υστερήθη.
Προστίθενται δύο έτερα στιχουργήματα του Κηρύκου εις την αυτήν έκδοσιν: Η απόδοσις της αλληλογορίας και Βολταίρον περί Μέμνωνος. Την έκδοσιν παρουσιάζει ο Λ. Ι. Βρανούσης, οι Πρόδρομοι, Βασική βιβλιοθήκη, Αθήναις 1955. Σελ. 31 – 4, όπου απόσπασμα του προλόγου του Χαιρέτη εκτενές.
Τω 1792 επίσης επιμελήθη της εκδόσεως της Γραμματικής Θεοδώρου Γαζή (εν Ενετία).
Τω 1793 επιμελήθη της εκδόσεως παρά του τυπογραφείου όπου ηργάζετο «του ποτέ Δημητρίου νυν δε Πάνου Θεοδοσίου του εξ Ιωαννίνων» του Θείου και Ιερού Ευαγγελίου·» νεωστί δε μετατυπωθέν και μεθ’ όσης επιμελείας εκ πολλών σφαλμάτων εκκαθαρθέν παρά Κηρύκου Χαιρέτου του Κρητός».
Το αυτό έτος εκδίδει «προσφώνημα προς το εκλαμπρότατον γένος των τε Μακρουτσαίων και Καραϊωαννίδων διά στίχων ιαμβικών». Η σπάνια αυτή ενετική έκδοσις δεν υπάρχει εν Ελλάδι ειμή εν φωτοτυπία εις το Μεσαιωνικόν αρχείον της Ακαδημίας Αθηνών, φροντίδι του προϊσταμένου αυτής Α. Βρανούση, (σ.σ. 6) Εμμ. Παπαδόπουλος Βρεττός. Νεοελ. Φιλολογία, τομ. Β. σελ. 93 (αριθ. 235).
Τω 1793 εν Ενετία εκδίδει «Ιστορία περί του θανάτου του βασιλέως της Γαλλίας Λουΐγκη Ι.ΣΤ! του φονευθέντος παρά των ιδίων αυτού, και η διαθήκη αυτού, μεταφρασθείσα νυν από της ιταλικής διαλέκτου εις την Γραικικήν απλήν γλώσσαν…».
Τω 1798 εκδίδει εν Ενετία «Εγχειρίδιον της των ζώων οικονομίας, τουτέστιν η περί ανθρώπους και περί τα άλογα ζώα αιτία του ζην, ποιηθέν υπό του εξοχωτάτου ιατροφιλοσόφου Κήρυκου Χαιρέτου.
Στο αρχείο επίσης της οικογένειας Χαιρέτη στην Πάτρα, όπως αναφέρει ο Κ. Τριανταφύλλου βρίσκονται πλήθος συγγραμμάτων και απομνημονευμάτων του Κήρυκου Χαιρέτη αφορώντα την περίοδο πριν αλλά και κατά την διάρκεια της επανάστασης, τα οποία όμως παραμένουν ανέκδοτα.
Μία άλλη επίσης δραστηριότητα του Κήρυκου φαίνεται να ήταν η ποίηση. Στα αρχεία του Κήρυκου υπάρχουν κάποια ποιήματα. Τα περισσότερα είναι άτιτλα και χωρίς υπογραφή. Κάποια άλλα είναι υπογραμμένα. Τα περισσότερα από αυτά είναι εθνικού, πατριωτικού χαρακτήρα, αποσκοπώντας στην ανύψωση του ηθικού των υπόδουλων Ελλήνων για την μεγάλη επανάσταση που θα ακολουθούσε. Τα ποιήματα αυτά δημοσιεύει ο Κ. Τριανταφύλλου.
1ο. Σελίδα 52 και 53. (Υπογραμμένο).
Δεύτε Έλληνες γενναίοι,
δράματε προθύμως νέοι,
εις τον Θείον Παρνασσόν.
Ω φιλόχοροι παρθέναι
πώς το άσμα σας ευφραίνει
και φροντίζει την ψυχήν,
Ελληνίδες ομοφώνως,
ψάλλετε και λαμπροφώνως
της πατρίδος την ευχήν,
ποια Ελλάς με νέα κάλλη,
αναφαίνεται τους μεγάλη
εις της τέχνης τον ναόν;
Είναι άρα φαντασία,
όχι βλέπω παρρησία,
νέον κόσμον φωτεινόν,
ποντοπόροι νησιώται,
ιππηλάται ηπειρώται,
μακεδόνες αδελφοί,
Θετταλοί και Αθηναίοι
Σπαρτιάται και Θηβαίοι,
Όλοι ζουν ως αδελφοί».
«Ω πανύμνητε σοφία
των καλών πηγή πλουσία,
θεραπεία των κακών,
στήσον τον λαμπρόν σου θρόνον,
εις αιώνας των αιώνων,
εν τω μέσω των Γραικών».
Σελίδα 47. (Ανυπόγραφο – Άτιτλο)
Ω γενναίοι Έλληνες, φίλοι πατρίδος,
έως πότε βάσανα τυραννίδος,
έως πότε άθλιοι και υπό ζυγόν.
Της ελευθερίας μας ήλθεν ώρα,
σάλπιξ του Άρεως φωνάζει τώρα,
δεύτε φιλελεύθεροι ορμάτε κατ’ εχθρών,
η δόξα το κράτος αχρείων τυράννων.
ας πέση, ας σβήσει το γένος αυτών…
Άνδρες φιλελεύθεροι δούλοι ως πότε,
εις τα ανδράποδα δεσπόται;
Ας λάβωμεν όπλα και άγωμεν φίλοι…
Ω άπιστοι Τούρκοι επάραττον γένος,
το τέλος σας ήλθε, νικάσθε λοιπόν,
ας επαναλάβωμεν κάθε φροντίδα,
να ελευθερώσωμεν πίστην πατρίδα,
και να ανακτήσωμεν την γην την πατρικήν,
τρόπαια να στήσωμεν άξια θάμβους,
και να αναστήσωμεν νέους θριάμβους,
και να απολαύσωμεν τιμήν ηρωϊκήν.
Σελίδα 47. (Άτιτλο – Ανυπόγραφο)
«Τι καρτερείτε φίλοι και αδελφοί…
Ελευθερία φίλοι και αδελφοί.
Ελευθερία ώ Έλληνες σοφοί,
ελεύθερα φρονήσατε,
ανδρείως πολεμήσατε,
Έλληνες είσθε ανδρείοι και καλοί,
λοιπόν τα όπλα λάβετε,
κατά βαρβάρων έγετε,
ας αναλάμψη Πατρίς μας η Ελλάς,
η εκλαμπρότατη, ώ Αθηνά Παλλάς.
Ω Έλληνες γενναίοι, ώ τέκνα των Θεών,
ιδού δι’ ημάς δη ήλθεν ο ένδοξος αγών».
Για την περιουσιακή κατάσταση του Κήρυκου στον Άγιο Θωμά Ηρακλείου, όπως αυτή πιστοποιείται από τα έγγραφα στο αρχείο Χαιρέτη, ο Κ. Τριανταφύλλου αναφέρει. Σελ. 19.
Ο Κήρυκος διετήρει την εις Αγίον Θωμάν Κρήτης πατρικήν κληρονομίαν εκ δύο περιβολίων, ενός ελαιώνος 80 ριζών, τριών οικιών και τριών αγρών, άλλη δε κτηματική περιουσία υπήρχεν εις το χωρίον Ρογιά (αμυγδαλιαί και άλλα δέντρα). Ταύτην εκαλλιέργει ο εξάδελφός του Δημήτριος Χαιρέτης, τον οποίον άτακτοι Τούρκοι τον εφόνευσαν τω 1828, απογυμνώσαντες την οικίαν του.
Ο τελευταίος δε ούτος κατέλειπε χήραν Μαρίαν και τέσσαρα τέκνα ανήλικα (Παναγιώτην, Κατερίναν, Δημήτριον και Ελένη). Έζη δε εις το χωρίον των ο εγγράμματος πως Τζώρτζης Χαιρέτης συγγενής και ούτος του Κηρύκου.
Από τα παιδιά του Κηρύκου γνωρίζομε ότι ο Αριστείδης και ο Θεόφραστος κατήλθαν στην Κρήτη και πρωταγωνίσθησαν κατά την επανάσταση του 1841. Ο μεν Αριστείδης ως πρόεδρος της διοικούσας επιτροπής, ο Θεόφραστος ωε γραμματέας.
Χαρακτηριστικό είναι το τετράστιχο, που λεγόταν κυρίως στην δυτική Κρήτη, την περίοδο εκείνη για τους Χαιρέτηδες.
Ένα πουλάκι κελαηδεί
και λέσιν το πετρίτη
κι’ ο Χαιρετάκης έφθασε,
για βασιλιάς στην Κρήτη.
Η επανάσταση του 1841 προδόθηκε και κατέπεσε τελικά. Οι αδελφοί Χαιρέτη, όταν κατήλθαν στην Κρήτη, υποθήκευσαν για τις ανάγκες της επανάστασης, περιουσιακά τους στοιχεία. Ο Θεόφραστος, μετά το τέλος της επανάστασης δεν μπόρεσε να ξεπληρώσει τα χρέη του, με αποτέλεσμα να χάσει το οικόπεδο που βρίσκεται σήμερα, το Χρηματιστήριο Αθηνών, στην οδό Σοφοκλέους.
Ο Αριστείδης, μετά κάποια έτη παραμονής του στην Αθήνα, μετέβη στην Κωνσταντινούπολη, όπου πέθανε στο σπίτι του στην Πριγκιπόνησο, το 1869.
Ο Θεόφραστος, παρέμεινε για κάποιο διάστημα στην Αθήνα, και στην συνέχεια διορίστηκε το 1854, διευθυντής της Εθνικής Τράπεζας, στην Πάτρα. Εκεί, αναμίχθηκε ενεργά με τα κοινά, αφήνοντας μνήμη αγαθή.
Οι απόγονοί του, συνεχίζουν ακόμα και σήμερα να δραστηριοποιούνται στην Πάτρα.
«Κόντρα» στην μπόρα πέταξε ο Αετός κατά την διάρκεια των γιορτών και της διακοπής του πρωταθλήματος, αλλά με την ανατολή του νέου έτους εμφανίζεται δυνατός και αποφασισμένος να συνεχίσει να κοσμεί με την παρουσία του τα γήπεδα της πρώτης κατηγορίας του τοπικού ποδοσφαίρου στο Ρέθυμνο και να αναδεικνύει τον αθλητισμό στην περιοχή του Μυλοποτάμου. Ενάντια στις δυσοίωνες προβλέψεις περί διάλυσης της ομάδας μεσούσης της αγωνιστικής περιόδου, η διοίκηση του Αετού έδειξε τα αντανακλαστικά της και με συντονισμένες κινήσεις εξασφάλισε τη βιωσιμότητα της μέχρι το καλοκαίρι, όπου μετά τις αγωνιστικές υποχρεώσεις θα γίνει Γενική Συνέλευση για να αποφασιστεί η περαιτέρω πορεία της.
Είναι γεγονός πως η αποχώρηση του γενικού αρχηγού Τάκη Μέμμου και η κακή πορεία του Αετού το τελευταίο δίμηνο, λόγω των πολλών απουσιών ποδοσφαιριστών της, δημιούργησε έντονους κλυδωνισμούς και αμφισβήτηση για τη συνέχιση της πορείας της, με τα σύννεφα πάντως να φεύγουν πάνω από το Δημοτικό στάδιο Ανωγείων, την ομάδα να συνεχίζει κανονικά στο πρωτάθλημα με στόχο την εξασφάλιση της γρήγορης παραμονής της στο Α’Τοπικό. Ο πρόεδρος του Αετού Μίλτος Πλουσής και ο Αντιπρόεδρος Νίκος Κοντογιάννης, ο γενικός αρχηγός Κώστας Κονιός, μαζί με άλλα μέλη του Δ.Σ “έτρεξαν” αρκετά το τελευταίο διάστημα και κατάφεραν όχι μόνο την παρουσία του Αετού στα γήπεδα το 2018 αλλά και την ενδυνάμωση του με μεταγραφές ώστε να μην παρουσιαστούν ξανά φαινόμενα του πρόσφατου παρελθόντος με τις τεράστιες ελλείψεις λόγω των πολλών απουσιών.
Σύμφωνα λοιπόν με τις τελευταίες πληροφορίες μας ο Αετός θα προχωρήσει σε τουλάχιστον τρεις μεταγραφές ποδοσφαιριστών ενώ θα υπάρχουν και σημαντικές ανακατατάξεις στο τεχνικό τμήμα. Η μια μάλιστα από τις μεταγραφές έχει ολοκληρωθεί και τυπικά και έτσι από τον Ιανουάριο ποδοσφαιριστής του Αετού θα είναι ο Τηλέμαχος Σουλτάτος. Πρόκειται για ποδοσφαιριστή 24 ετών που αγωνίζεται ως κεντρικός αμυντικός και το τελευταίο διάστημα αγωνιζόταν στο Μεταξοχώρι. Τουλάχιστον άλλες δυο μεταγραφές αναμένεται να ανακοινωθούν τις επόμενες ημέρες από την διοίκηση ώστε να καλυφθούν με τον καλύτερο τρόπο τα κενά που υπάρχουν στο ρόστερ.
Παράλληλα δίπλα στον προπονητή της ομάδας Αλκιβιάδη Πλουσή, θα σταθεί με αναβαθμισμένο ρόλο ο αρχηγός της ομάδας Μανόλης Σπαχής, που θα έχει περισσότερα καθήκοντα πέραν της ποδοσφαιρικής του ιδιότητας, τόσο ως προπονητή εντός γηπέδου αλλά και ως αρχηγού στις αποστολές του Αετού, αναλαμβάνοντας ουσιαστικά τον καθοριστικό ρόλο που είχε ο Τάκης Μέμμος όλα αυτά τα χρόνια.
Περιστοιχισμένος από την γυναίκα του, τα παιδιά του και τα εγγόνια και τα δισέγγονα του , εκοιμήθη σήμερα Παρασκευή 5 Ιανουαρίου, παραμονή των Φώτων, ο αγαπητός Ανωγειανός ιερέας παπά Νικόλας Ανδρεαδάκης, σε ηλικία 92 ετών. Η νεκρώσιμος ακολουθία θα ψαλεί αύριο Σάββατο 6 Ιανουαρίου στις 3 μ.μ από την εκκλησία του Αγίου Ιωάννου στα Ανώγεια.
Σεμνός, δραστήριος και δημιουργικός, ο παπά Νικόλας υπηρέτησε για δεκαετίες τα’ Ανώγεια, κηρύσσοντας τον λόγο του Θεού, με πολλά χρόνια παρουσίας ως ιερωμένος στον Άι Γιάννη, όπου βοηθούσε από το παγκάρι τις ασθενέστερες κοινωνικά ομάδες, αλλά συνέδραμε με το λόγο και τις συμβουλές του σε προβλήματα της τοπικής κοινωνίας. Ταλαιπωρημένος την τελευταία δεκαετία από προβλήματα υγείας που τον κρατούσαν στο σπίτι, δεν σταμάτησε ποτέ να ενδιαφέρεται για τον τόπο του.
Ευτύχησε να δει τον γιο του να ακολουθεί τα βήματα του, με τον παπά Γιώργη να είναι σήμερα αυτός που συνεχίζει το έργο του στον Ιερό Ναό του Αγίου Ιωάννου.
Έφυγε πλήρης ημερών αλλά και έργων, έχοντας στο πλευρό του όλη την οικογένεια του, που τον αποχαιρετάει με οδύνη αλλά και εκτίμηση για όσα προσέφερε. Ας είναι ελαφρύ το Ανωγειανό χώμα που θα τον σκεπάσει.
Η ΑΝΩΓΗ εκφράζει τα θερμότερα συλλυπητήρια στους οικείους του.
Την ημέρα των Θεοφανίων έγινε η βάπτιση του Χριστού από τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο ή Βαπτιστή. Εκτός όμως από το Άγιο Βάπτισμα, γιορτάζουμε κάτι σημαντικότερο. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες τριών εκ των τεσσάρων Ευαγγελιστών και συγκεκριμένα του Ματθαίου, του Μάρκου και του Λουκά την στιγμή της Βάπτισης ακούστηκε από τον ουρανό η φωνή του Θεού να λέει:”Ούτος εστίν ο Υιός μου ο αγαπητός εν ω ευδόκησα.”
Επίσης, την ίδια στιγμή εμφανίστηκε και το Άγιο Πνεύμα με την μορφή περιστεριού. Στην ουσία δηλαδή γιορτάζουμε αυτή τη μοναδική ταυτόχρονη εμφάνιση της Αδιαίρετης Αγίας Τριάδας.
Άλλωστε η λέξη Θεοφάνια βγαίνει από τις λέξεις “Θεός” + “Φαίνομαι” ακριβώς επειδή ο Θεός εμφανίστηκε (φάνηκε) στη Γη και με τις τρεις μορφές του (Πατήρ, Υιός, Άγιο Πνεύμα).Η μεγάλη γιορτή των Θεοφανίων είναι ευρέως γνωστή και ως εορτή των Φώτων. Κατά τη στιγμή της Βάπτισης του Χριστού εμφανίστηκαν όλες οι μορφές της Αγίας Τριάδας, γεγονός που κατέστησε το μυστήριο της Βάπτισης ιδιαίτερα σημαντικό.
Σύμφωνα λοιπόν με τον Γρηγόριο Ναζιανζηνό (γνωστός και ως Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος), το Θείο Βάπτισμα του Χριστού αποτελεί μια γιορτή φωτισμού ολόκληρης της ανθρωπότητας.Έτσι προέκυψε η εναλλακτική ονομασία “Φώτα” ή “των Φώτων”.
Τα Κάλαντα των Φώτων όπως τραγουδούσαν παλιά στα Ανώγεια. Καταγραφή από τον π.δήμαρχο Ανωγείων Γεώργιο Σμπώκο σε απαγγελία του Δ.Σαλούστρο (Κεχροδημητράκη) ο οποίος του τα τραγούδησε το 1969 και ενώ ήταν τότε 45 ετών. Τα κάλαντα δημοσιεύτηκαν στο βιβλίο του κ.Σμπώκου “ΑΝΩΓΕΙΑ: Η ιστορία μέσα από τα τραγούδια τους”
“Ήρθανε τα Φώτα και οι φωτισμοί
και χαρές μεγάλες κι οι αγιασμοί.
Κι ήρθεν κι η κερά μας η Φωτεινή
κι άργανον εβάστα και βεργί κερί
και τον Άι Γιάννη το Βαφτιστή.
-Αί Γιάννη Πρόδρομε και Βαφτιστή
δύνασαι να σώσεις Θεού παιδί;
-Δύνομαι και θέλω κι επιθυμώ,
μέγας είν’ αφέντης και τον ε τρομώ
κάτω στα Ιεροσόλυμα και στου Κυρίου τον τάφο,
εκεί δεντρί δεν ήτονε, δεντρίν εφανερώθη.
Στην τρούλα κάθετ’ ο Χριστός, στη μέση η Παρθένα
και στα παρακλωνάριαν του αγγέλοι κι αρχαγγέλοι.
Δω’ μου Παρθένα τα κλειδιά τα πάνω και τα κάτω,
ν’ανοίξω τον Παράδεισο να πιω νερό δροσάτο.
Να θέσω ν’αποκοιμηθώ σε μια μηλιά ‘πο κάτω.
Να ιδώ τον Άι Στρατηγό, που τρέμ’ η γης κι ο κόσμος
που καμπανίζει τσι ψυχές αμαρτωλές και δίκιες.
Να ιδώ τσι νιους πως χαίρονται, τσι νιες πως καμαρώνουν.
Να ιδώ και τα μωρά παιδιά που κλαίνε δίχως μάνα.
Τη νύχτα κλαίνε για βυζί και την αυγή για γάλα
και τ’αποξημερώματα για την καημένη μάνα.
Έκεια που παν’ οι δίκαιοι έναι καλλιά στρωμένα
ρόδα και τριαντάφυλλα και με ξεφουντωμένα.
Κι έκεια που πάν’ οι αμαρτωλοί οφίδοι και λιακόνια.
Αμαρτωλός ως τ’άκουσε έδερνε το κορμίν του
με πέτρες και με σίδερα ωστό να βγει η ψυχήν του.
Κι η Παναγιά τον ε θωρεί κι από μακρά του λέει:
-Αμαρτωλέ, μη δέρνεσαι, μη δέρνεις το κορμί σου,
μα ‘χω γιο εις το θρονί να σώσει την ψυχή σου.
Κι αν είναι ‘που το θέλημα χρυσή μου περιστέρα
ανοίξετε το μάνταλο να πούμε καλησπέρα.”
Την ήττα με 1-4 στα Ανώγεια, γνώρισε ο Αετός από την Κάλυβο για την 14η αγωνιστική του πρωταθλήματος, παραμένοντας έτσι στους 14 βαθμούς και στην ενδέκατη θέση της βαθμολογίας. Η ομάδα παρατάχθηκε χωρίς τα τρία νέα μεταγραφικά της αποκτήματα (Σταυριανό-Σουλτάτο και Πλευριανάκη) και κάνοντας κακή εμφάνιση στο δεύτερο ημίχρονο όπου δέχτηκε τρία γκολ γνώρισε μια δίκαιη ήττα από την καλύτερη χθες Κάλυβο. Το γκολ του Αετού πέτυχε στο 9′ ο Μανόλης Σπαχής ισοφαρίζοντας στο σημείο εκείνο το γκολ της Καλύβου στο 5′ με τον Σπανουδάκη. Στο δεύτερο ημίχρονο η Κάλυβος σκόραρε με τους Χνάρη στο 57′, Αντιασβίλι στο 65′ και Βασσάλο στο 82′.
Η σύνθεση του Αετού: Καπετανάκης-Σπαχής-Αεράκης-Γκιώνης-Μ.Νύκταρης-Ν.Νύκταρης-Δ.Ξυλούρης (70’Μέμος)-Χαραλαμπάκης-Πατραμάνης-
Καλομοίρης(85′ Γ.Σμπώκος)-Πλερωνάκης
Αναλυτικά τα αποτελέσματα της 14ης αγωνιστικής:
Ρεθυμνιακός – Ψηλορείτης 2-1
Τάλως Μελιδονίου – Ποσειδώνας Γερανίου 2-2
Κεραυνός – Δόξα Πλατανέ 0-2
Άρης Ρεθύμνου – Ε.Α.Π. 1-0
Επισκοπή – ΟΦ Αρμένων 5-0
Αετός Ανωγείων – Κάλυβος 1-4
Σπήλι – Αστέρας Ρεθύμνου (Δευτέρα)
Ρεπό: ΠΑΟ Αλφάς
Το ερχόμενο Σάββατο 13 Ιανουαρίου, στις 8 μ.μ θα γίνει η κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας, του Συλλόγου των Ανωγειανών της Αθήνας “Το Ιδαίον Άντρον”, στα γραφεία στους Αμπελόκηπους (Βελεστίνου 18-Στάση Μετρό Πανόρμου). Το μουσικό καλωσόρισμα για τη νέα χρονιά θα αναλάβει ο καλός φίλος και λυράρης, Άρης Πρεβεζάνος με το συγκρότημα του. Όπως αναφέρει και ο σύλλογος των Ανωγειανών:”Ελάτε να ξεκινήσουμε κι αυτή τη νέα Πολιτιστική χρονιά παρέα! Με το καλό να σμίξουμε το Σάββατο, στα γραφεία του Συλλόγου μας για να ανταλλάξουμε από κοντά τις ευχές μας..”
Μετά την κατάκτηση της Κρήτης από τους Βενετούς το 1211, κατέφευγαν λόγω εποικισμού από την Βενετία στην Κρήτη πολλές οικογένειες ευγενείς, ηγετικές, για να τη διοικήσουν.–
Την ανώτατη κοινωνική βαθμίδα αποτελούσαν σι Βενετικοί ευγενείς και οι φεουδάρχες. Αριστοκράτες δεύτερης κατηγορίας ήταν οι Κρητικοί ευγενείς. Οι απλοί πολίτες των πόλεων λεγόταν αστοί, οι δε χωρικοί διακρινόταν σε “άγραφους”, σε “απελεύθερους”, σε “πάροικους” και δούλευαν στα κτήματα του Δημοσίου.
Πολλοί από τους ευγενείς Βενετούς με την πάροδο των χρόνων εξελληνίστηκαν τέλεια και περισσότερο όσοι έμεναν στην ύπαιθρο. Ο Αγ. Ξηρουχάκης «Η Βενετοκρ. Ανατολή» αναφέρει ότι στην έκθεσή τους προς την Γερουσία οι σύνδικοί της Γρίτης και Γκαρτζόνης το 1584 λένε για τους ευγενείς αποίκους της Κρήτης και ιθαγενείς ότι κατάγονται από την Ιταλία, αλλά η καταγωγή τους είναι τόσο απηρχαιωμένη και λησμονημένη, ώστε μπορούν να λέγονται Έλληνες.
Συνεχίζοντας ο Ξηρουχάκης αναφέρει, “Οι ευγενείς Βενετοί αναμίχθηκαν και συγχωνεύθηκαν με τους ιθαγενείς Έλληνες με μικτούς γάμους, που παρά τις απαγορευτικές διατάξεις του Δόγη και αφορισμούς του Πάπα δεν έπαυαν να συνάπτονται μεταξύ Βενετών αποίκων και ιθαγενών Ελλήνων της νήσου, ευγενών και μη”.
Ο ιστορικός Στ. Ξανθουδίδης (Κρητ. συμβ. Ενετοκρ. αναφέρει “ότι από τη βάπτιση και στεφάνωση Κρητών από τιμαριούχους, εδίδοντο βενετικά βαπτιστικά ονόματα και από αναδόχους που δεν ήταν Βενετοί για να κολακέψουν κάποιον άρχοντα, είτε γιατί οι γονείς τα πρότειναν λόγω θαυμασμού προς το πρόσωπο κάποιου ενετού”.
Ο Γ. Πλουμίδης, οι Βενετοκρ. Ελληνικές χώρες, αναφέρει ότι “Μεταξύ των πληθυσμών και στρατιωτών είχαν αναπτυχθεί στενές σχέσεις φιλικές και συγγενικές, αφού αρκετοί είχαν νυμφευθεί γυναίκες του τόπου”. Οι μικτοί αυτοί γάμοι, ενώ προηγουμένως ήταν αθέμιτοι και απαγορεύονταν, ύστερα από τη συνθήκη του Καλλέργη (1299) επιτράπηκαν.
Οι Βενετοί ιστορικοί επίσης, θέλοντας να δικαιολογήσουν την αφομοίωση και συγχώνευση των ευγενών Βενετών με τους Κρητικούς, γράφουν ότι “έχομε τα ίδια ονόματα, γιατί οι ευγενείς Βενετοί όταν βάπτιζαν τέκνα Κρητικών τους έδιναν το δικό τους όνομα”.
Από παρωνύμια για σκωπτικούς λόγους σχηματισμένα από ονόματα επιφανών Βενετών, που στο τέλος κατέληξε να γίνουν οικογενειακά ονόματα των προσώπων αυτών και των απογόνων τους.
Αυτά όμως τα Βενετικά οικογενειακά πρέπει να είναι ελάχιστα. Ο Γενικός Προβλεπτής (1574 – 1577) Giakomo Foscarini στην έκθεσή του αναφέρει τα εξής σχετικά: “Από τους ευγενείς Βενετούς… πολλοί είναι, που δεν έχουν ανάμνηση της ευγενικής καταγωγής τους και πάρα πολλοί τόσο φτωχοί… εργάζονται με τα χέρια τους στις γεωργικές δουλειές και δεν διατηρούν τίποτε άλλο παρά το επίθετο και λίγο φέουδο, που τους έμεινε ύστερα από το μοίρασμα και το ξαναμοίρασμα,
Έχουν χάσει εντελώς τη γνώση της ιταλικής γλώσσας. Και επειδή δεν υπάρχει δυνατότητα σε κανένα χωριό του νησιού αυτού να λειτουργούνται κατά το λατινικό δόγμα είναι αναγκασμένοι να μένουν στο χωριό να παρακολουθούν καμιά φτωχή θεία λειτουργία στις ορθόδοξες εκκλησίες, να βαφτίζουν τα παιδιά, να παντρεύονται και να θάβουν τους νεκρούς σύμφωνα με το ορθόδοξο δόγμα και τα ελληνικά έθιμα… Οικογένειες τέλεια ελληνικές, οι οποίες δεν πιστεύω πως μπορούν να υπόσχονται περισσότερα από ότι θα μπορούσαν να προσφέρουν οι ΄Ελληνες”.
“Ο F. Τhίriet ομιλεί για τον εξελληνισμό Βενετικών οικογενειών μέχρι του σημείου να φαίνεται ότι χειροτονούνται ορθόδοξοι ιερείς.
Μετά τη μεγάλη επανάσταση των φεουδαρχών 1363 -65, που ένωσε τις αρχοντικές οικογένειες με τις βενετικές των πατρικίων, ένας μεγάλος αριθμός Βενετών γίνεται ορθόδοξος και αποδέχεται τις συνήθειες και τις πεποιθήσεις των Κρητικών με τις οποίες συζεί σχεδόν δύο αιώνες”.
Όλα τα παραπάνω στοιχεία αναλύει με τον επιστημονικό και περίτεχνο τρόπο η κ. Χρυσ. Τσικριτσή – Κασιανάκη, καθηγήτρια της Φιλολογίας στο βιβλίο της “Κρητικά Επώνυμα Ένετικής Προελεύσεως” και καταλήγει, ότι τα οικογενειακά ονόματα ενετικής προελεύσεως προέρχονται:
1) από αναγνωρισμένα και υιοθετημένα νόθα παιδιά των Ενετών,
2) από μικτούς γάμους,
3) από εξελληνισμένους Βενετούς, που λόγω πτωχεύσεως έχασαν πρώτα την ευγένειά τους και ύστερα το εθνικό τους φρόνιμα,
4) από βενετικά βαπτιστικά και
5) πιθανόν να προέρχονται και μερικά από αυτά από ονόματα Βενετών που επικράτησαν ως παρωνύμια για σκωπτικούς λόγους.
Παραθέτουμε Παρακάτω τα Ανωγειανά επώνυμα ενετικής προελεύσεως κατ’ αλφαβητική σειρά.
Ι. Βιτώρος – Βιτώρης – Βιτ(τ)ώρος – Βιτωράκης – Βιτ(τ)ωράκης – Βικτωράκης – Βιτούρης – Βετούρης
Και σήμερα το βενετικό επώνυμο Vittοrί, Vittori, Vitturi και Vettore από το βαπτιστικό Vittirio. Προβλεπτής και γαλλικά Victor (λατ. = νικητής).
Η αρχοντική οικογένεια των Vitturi της Βενετίας, με δικό της οικόσημο ανέδειξε πολλές σημαίνουσες προσωπικότητες στην πολιτική, στο στρατό και την εκκλησία.
Μεταξύ αυτών ο Lorenzo Vittori του Daniel αρχιεπίσκοπος Κρήτης το 1595 και δούκας της Κρήτης το 1453 Benedetto Vitturi.
Οικογένεια Βιτούρη το 1600 στη Ζάκυνθο. Σε έγγραφο του 1637 ιδιοκτήτης μοναστηριού ο Ν. Sinior Manolesso Vittorio 1637.
Μεταξύ προσφύγων στη Ζάκυνθο έγγρ. 1682, Marietta Vittoropula, σύζυγος του Μάρκου Salemon και Μανόλης Γιαλινός λεγόμενος Vittorio.
Γνωστός ο προμαχώνας Βιτούρη (Vitturi) των ενετικών τειχών του Ηρακλείου Μarco Vitturi σε έγγραφο του 1212. Damianus Vittorio έγγραφο 1214 Candia. Βερνάδρος Βιτούρης και ο γιος του Σεβαστιανός σε έγγραφο του 1366 και 1375. Σε έγγραφο του 1364 Αndreolus Vittori gd joh, έγγραφο 1368. Bernardus Vittori consiliarius σε έγγραφο 1367 και 1368.
Ηernolaus ex recteuz de Sitia 1839, Νikoletus Antonius και Vituri έγγραφο 1395. Ο Bulgarus Victuzi έφερε στην Κρήτη σιτάρι, έγγραφο 1407.
Benedetto Vitturi σύμβουλος Κρήτης έγγραφο 1433. Σερ Laurentio Vitturi σύμβουλος Ρεθύμνου 1461.
Misser Vetturi το 1450. Αρχιεπίσκοπος Κρήτης το 1576 Lorenzo Vitturi. Ο ίδιος Ν. Venetus Laurentius Victuri Azchieriskopus Candie 1584 και αλλού ο ίδιος Lorenzo Bitturi.
2. Δακανάλης – Δακαναλάκης – Δαγκανάλης και Δακαναροπούλα.
Και σήμερα το βενετικό Da Canal και Ιταλικό Canale από τοπωνύμιο. Βλέπε και Καναλάκης και βυζαντινό Δεκανάλης, άσχετο με το κρητικό.
Το όνομα υπάρχει σε πολλές μαρτυρίες στην Κρήτη από το 1212 – 1623 με τους τύπους da Canale και de Canale ή de Canali.
Δούκες Johanes de Canali 1254 και Guidode Canale το1304 και 1308.
Στον Raynezio de Canalis παραχωρούνται δύο καβαλλαρίες στο διαμέρισμα Χανίων
1252 και Jacodo και Johanes de Canalis.Canaletto de Canale, 1320 στο Χάνδακα..
Georcio et Cuidoda Canal 1339, Ferdatores de Crete, Sclavurio και Νicolo da Canal.
Leonardus de Canali rtovidys vir• Feudatus noster in Creta, 1398. Επιθεώρηση του ιππικού Ηράκλειο από το τον Fadio da Canal Γενικό προβλεπτή το 1582. —•
Μεταξύ ευγενών Ηρακλείου και φεουδαρχών υπαίθρου, Alessio Canal, Domeniko, Marco, Nikolo, Marino Canal και άλλοι το 1583. —
Στο χρονικό του Τzivan 1644 μεταξύ των Νοd ven di Candia Canal. Σε έγγραφο του
1861 Δακαναροπούλα από τον Ξυδά.
3. Δραμουντάνης
Προβλεπτής βεν.Tramontin και ιταλικό Tramantana = chesta o viene Nord. Το όνομα δεν προέρχεται βέβαια από το βενετικό επώνυμο, αλλά από το όνομα του αέρα παρωνύμιο για κάποιον με δυναμική παρουσία.
4. Κουτάντος Αcotanto Cotonto
Επώνυμο Αcotanto, Αcoitanto ven από 1112 στα παρωνύμια πιθανόν από αccogli tanto o tanti. Μήπως από contento που μαρτυρείται στην Κρήτη με προθετικό α;
Οι Αcotanto παλιά βενετική οικογένεια πατρικίων που μερικοί δέχονταν ότι προέρχονται από την Κωνσταντινούπολη.
Στη Βενετία το 1144 και 1184 έγγρ. Μάρκος και Δομένικος Αcotanto.Jocoro Acotanto 1212 και Marco Acotanto Jacobus Acotanto consiliarius σε έγγρ. 1219. Ciacomo Acotanto μάρτυρας και Jacomo Acotanto consiliere σε έγγραφα 1224 και 1225, Donnemico αδελφός του Ciuliano Acotanto και Marino 1225. Jacodus Acotanto deccarius na b. στο Χάνδακα εγγρ. 1271. Ιάκωβος Αccontanto κάτοικος στο Βούργο του Χάνδακα. Kalli χήρα του Μάρκου Αccontanto, Πέτρος Accontanto κάτοικος Χάνδακα, έγγραφα 1280- 81. Ιάκωβος Αccotanto του Λέανδρου σε έγγραφα 1301-1302. Σερ Jacobellus Acotanto Zogatus και ser Πέτρος και σερ Λουκάς Acotanto σε έγγραφα 1341, 1346, 1347. Ερμόλαος Acot Κομερκλάριος Κρήτης 1343.
Αcotanto Στέφανος στη Σητεία το 1370 και Πέτρος Cotanto σε έγγρ. Του 1399.
Άγγελος Ακοτάντος έγγρ. 1436. Ο Άγγελος Ακοτάντος ή Κοτάντος ζωγράφος είχε δύο αδελφούς τον Giovani επίσης ζωγράφο σε έγγραφα 1450 και 1477 και τον Θεόδωρο σχολάρχη. Dominus Pasguali Contonto Butano σε έγγρ. του 1495. σε έγγρ. του 1513 αναφέρεται η κόρη του πoτέ Magisstri Joannis Akotanto ζωγράφος Χάνδακα. Μανόλης Κουτάντος έγγρ. 1582 και Βιτζέντζος Κουτάντος έγγρ. 1583. Μιχαήλ Agvotanto de continios Agnetis 1222.
5. Μανιώρος – Μανιωράκης
Η συγγραφέας πιστεύει ότι προέρχεται από το Μανιός – Μανιόρος. Βαπτιστικό Μagno από λατινικό magnus = gande. Αλλά και Μario βαφτ. από λατινικό Μarius από το αρχαϊκό manus.
Σερ Sclavus Magno από τη Βενετία κάτοικος Χάνδακα 1352. Σε έγγραφα του Ι363 1395 σι Βενετοί Sclavus Magno, Madlus, Magno, Marius και Johanes Magno. Στα Χανιά το 1536 mastro Maro Mari και Mastro Manoli Mari, Retrus magnus thesaurarius 1545. Γιάννης υιός Μανιού έγγραφο 1672 και Μανόλης Μανιάς έγγρ. 1674. Αλοΐσιος (Αλεβίζε) Μάνιο, έκτακτος προβλεπτής Σούδας έγγρ. 1713. Μανιουδάκη από την Κρήτη το 1868 στη Ζάκυνθο.
6. Μανούσος, Μανουσάκης, Μανούσακας, Μανουσακάκης, Μανουσουδάκης, Μανουσιουδάκης, Μανουσιδάκης, Μανουσέλης, Μανουσελάκης και Μανουσογιαννάκης
Από το βαφτιστικό Μano, Manea, Manusso,Manoli προβλεπτής Μari, Maro, Matusso και Zane Zanessi,Zanusso, προβλεπτής Γιάννης Γιαννούκος – Γιαννούσος (επών. Γιαννουσάκης στις Μαργαρίτες Μυλοποτάμου), Μιχ. Γιαννούσος 1566.
Κατά την εποχή της Ενετοκρατίας το Εμμανουήλ – Μανόλης συνηθίζεται ως Μάνος – Μανός – Μανιός – Μανέας – Μανούκος – Μανούσος από επίδραση βενετική. Ο Οlinieri έχει Μani, Manuzio, Manuzzato, Manoli από το 1309, Μanolessus από το 1075 από μεσαίων. βαφτ. ο Εm. De Felice έχει βαφτίσει Μanolo υποκ. του Εmmanouele.
Σε έγγραφο του 1479 βαφτ. Μanussio Marci. Ser Manussio 1546. Μanutio Rireri στα Χανιά 1536, Μanusso di Candia 1559 και Μanusso Mara Candiote, 1569.Μανούσος Πρέβελης του Πέτρου 1591.
Σε έγγραφα του 1503 -1509 Μanoli da Candia και 1501 -1517 Μanusso da Candia που ο Αντ. Πάρδος ταυτίζει.
Στα κατάστιχα του νοταρίου Μ. Μαρά 1538 – 1578 βρίσκουμε αδιακρίτως Μανουήλ ή Μανέας, Μανώλης ή Μανούσος. Μανούσος Πηγάς δάσκαλος 1567 και 1582, Μανοήλ Πηγάς δάσκαλος 1572 το ίδιο πρόσωπο όπως δέχεται και ο Μέρτζιος. Και η Ασπασία Παπαδάκη από την ανάγνωση πολλών εγγράφων ταυτίζει το Εμμανουήλ – Μανέας – Μανούσος. Επίσης η Μ. Κωνσταντουδάκη ταυτίζει τον Μανέα Μουζουράκη ζωγράφο 1509-1534 με τον ser Manussio Mazurachi και με τον Μανέα Μουζουράκη μάρτυρα σε έγγρ. του 1549. Σε έγγρ. του 1692 Σταμάτης υιός Μανούσου και Παύλος υιός Μανούσου.
7. Μέμμος, Μεμάκης
Και σήμερα βενετικό Μemο. Ο Τριανταφυλλίδης το ετυμολογεί από Μεμάς υποκοριστικό του Γεράσιμος. Νομίζω από το βεν. επώμυνο Μemmo από βαφτ. Μπιο και Μemmο υποκ. του Gulielmo. Οι Μemo μεταξύ των αρχοντικών οικογενειών της Βενετίας ανέδειξε 3 δόγες, συγκλητικούς και επισκόπους.
Στην Κρήτη δούκας ο Ludonicus Memmo το 1584 και Αρχιεπίσκοπος Vitus το 1407 και Μichael Memmo 1448.
Νicolaus Memo κάτοικος Χάνδακα σε έγγραφα του 1272 και 1281. Masseo Memmo signore di notte εγγρ. 1349 και άλλοι.
Tzibanus Memo σε έγγρ. 1481, Αndrea Memo consilie 1482-1485 και Μichele Memo consiliere 1488-1491.
Πιέρος Μέμος σε διαθήκη του 1500. Ιωάθαν Μέμος αρχιγραμματέας, αρχειοφύλαξ και Δ/ντής αστυνομίας (1567-71). Μισέρ Βιττόρε Μέμο έγγρ. 1581.
Αμπέλι του ευγενή μισέρ Τζορτζή Μέμο έγγρ. 1618 Κωνσταντ. Μέμος (1699) διδάσκαλος του Ελληνικού Σχολείου στη Βενετία. Ασφαλώς ο ίδιος Κωνστ. Μέμος ακαδημαϊκός Αβλαβής (Πlesο) 1669 – 1701. Μέμος στον Αγ. Βασίλειο Πεδιάδος 1747.
8 . Μπαγγέρης – Μπαγκέρης – Παγκέρης – Μπαγκεράκης – Μπαγκράκης Από μπαγκέρης (danchiere = τραπεζίτης).
9. Μπρίνταλος, Μπρεδάκης – Μπρεδόπδυλος, Πρεντάκης, Μπριντάκης, Πρίνταλος, Μπρεντάης, Μπρεντάνας, Ντί Μπρέντα
Το Πρεντάκης – Μπρεδάκης έχει σχετίσει παλαιότερα με τη λέξη praeda η συγγραφέας και τα ονόματα Μπρεδολόγος και Πρεδευσής. Πιθανόν όμως να προέρχονται και απ’ ευθείας από το βενετικό όνομα Βreda, Bredani βενετικό οικογ. Breda, Bredo στα ονόματα από παρωνύμια.
ΙΟ. Σαλούστρος
Πιθανόν να σχετίζεται με τη λέξη σαλούστρο που απαντάνται στον Καστούρμπο και η σημασία και ετυμολογία της είναι άγνωστη. Πιθανότερο να προέρχεται από βαφτ. sallustio. Κρητικοί ευγενείς Ρεθύμνου οι Saluzzi 1574. Μεταξύ ευγενών Κρητών Ρεθύμνου 1583 Μattio Salustro του π. μισέρ Ραntalon Zuane του π. πισέρ Francessco και Ζυane Salustro il Vecchio.
Αndriana Salustopula έγγρ. 1683 μεταξύ Κρητών προσφύγων στην Κέρκυρα.
ΙΙ. Σμπώκος, Σπόκος και Σπώκος, Μπόκος
Από Sbocco = στόμιο, εκβολή, αιμόπτυση. Η συγγραφέας νομίζει το πιθανότερο από το Βocho όπως Βώλος – σβώλος, Κάνθαρος – σκαθάρι, κόκος – Σκόκος, βαφτιστικό βεν. Βοcco και Βodolinu και οικογ. Βοcchi, Bocho, Boccoli, Bocco. Ήδη από τον 11ο αιώνα βαφτ. Βocca, από παρωνύμιο Βocca ή Βυcca.
Σε έγγραφο του 1381 Βarnada Βοcho από τη Βενετία. Pres ditez Alonixius Bochos 1463. Επίσης Βοcho σε έγγρ. του 1535.
Ύστερα από επίπονες έρευνες που έκανε το Ιστορικό Αρχείο της Βενετίας ο γιατρός Δακανάλης Σπύρος, βρήκε τα οικόσημα τόσο το βενετικό, όσo και το Κρητικό της οικογένειας των Δακανάληδων.
Του ΜΑΝΟΛΗ ΜΙΧ.ΔΑΚΑΝΑΛΗ
Στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης φιλοξενήθηκε στις 9/1/2018 μια ενδιαφέρουσα ημερίδα που οργάνωσε το Σωματείο των Επαγγελματιών Ξεναγών Κρήτης – Σαντορίνης με αντικείμενο τις περιοχές UNESCO Κρήτης και με έμφαση τα δυο Γεωπάρκα της.
Ο αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης κος Δημήτρης Μιχελογιάννης παρουσίασε την πολιτική ενίσχυσης και προβολής των Περιοχών UNESCO Κρήτης μέσω της ΟΧΕ των 3 περιοχών Σαμαριάς, Ψηλορείτη και Σητείας που είναι σε εξέλιξη, καθώς και τις προσπάθειες για εγγραφή περιοχών της Κρήτης στη Λίστα Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Ο κος Χαρ. Φασουλάς παρουσίασε το ιστορικό και τα χαρακτηριστικά των Δικτύων των Γεωπάρκων καθώς και τα χαρακτηριστικά, τις υποδομές και τις δυνατότητες που προσφέρονται στους επισκέπτες του Γεωπάρκου του Ψηλορείτη.
Τέλος, ο συντονιστής του Γεωπάρκου Σητείας κος Βαγγέλης Περάκης παρουσίασε το Γεωπάρκο της Σητείας.
Ακολούθησε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση και τέθηκαν διάφορες προτάσεις για περαιτέρω συνεργασίας και συνέργειες.
Ευχαριστούμε το Σωματείο και ιδιαίτερα τον Πρόεδρο του κο Βαγγέλη Παπανικολάου και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης, Εταίρο του Γεωπάρκου του Ψηλορείτη, για τη φιλοξενία.
Θλίψη στα Ανώγεια από τον χαμό ενός νέου και δραστήριου ανθρώπου, καθώς έφυγε από τη ζωή σήμερα Πέμπτη 11 Ιανουαρίου, ο Παντελής Καλλέργης του Μακραντρέα, σε ηλικία μόλος 44 ετών. Η νεκρώσιμος ακολουθία θα ψαλεί αύριο Παρασκευή 12 Ιανουαρίου στη 1 μ.μ από τον Ιερό Ναό του Αγίου Ιωάννου στα Ανώγεια. Η σορός του βρίσκεται από σήμερα στο σπίτι του στους Κουμπέδες Ηρακλείου(σ.σ κάτω από το καφενείο), από όπου θα αναχωρήσει για τα Ανώγεια αύριο στις 12 μ.μ
Ο Παντελής που πάλεψε για πολλούς μήνες με τον θάνατο, αφήνει πίσω του τέσσερα ανήλικα παιδιά, σε μια υπέροχη οικογένεια που είχε δημιουργήσει με την σύντροφο της ζωής του Ναυσικά Κουνάλη, του Βασιλικού. Ο ίδιος ήταν κτηνοτρόφος, ενώ μαζί με τον αδερφό του Μανόλη, διατηρούσαν για πολλά χρόνια το γνωστό σε όλους τους Ανωγειανούς καφενείο “Κουμπέδες” στην ομώνυμη περιοχή του Ηρακλείου. Φιλότιμος, δημιουργικός και εργατικός, υπήρξε αγαπητός σε όλους για το ήθος και την ακεραιότητα του. Ας είναι ελαφρύ το Ανωγειανό χώμα που θα τον σκεπάσει. Η ΑΝΩΓΗ εκφράζει θερμά συλλυπητήρια στους οικείους του.
Είναι από τα πιο παλιά αλλά και τα πιο γνωστά σχολεία του Ηρακλείου. Ιδρύθηκε ως Χριστιανικό και στην πορεία, όταν μετά το ολοκαύτωμα των Ανωγείων από τους Γερμανούς φιλοξένησε τους κατοίκους, πήρε και το δεύτερο όνομα του με το οποίο επικράτησε, το Ανωγειανό.
Στα διακόσια και πλέον χρόνια της λειτουργίας του , όπως αναφέρει το sitecretewoman.gr, φιλοξένησε χιλιάδες μαθητές από το Ηράκλειο που όλοι έχουν να πουν έναν καλό λόγο για τις αναμνήσεις από την πρώτη τους επαφή με την εκπαίδευση. Και είναι ιστορικό το σχολείο, για την ιστορία του, τις αναμνήσεις των ανθρώπων που κάθισαν στα θρανία του και για τα φώτα που προσέφερε και προσφέρει ακόμα και σήμερα στους μαθητές του.
Για την ιστορία του σχολείου διαβάζουμε στο μπλοκ που διατηρεί το σχολείο, το anogiano.blogspot.gr:
Το σχολείο μας έχει τη δική του ιστορία …
Το 1ο Δημοτικό Σχολείο ήταν το Α τριτάξιο Χριστιανικό σχολείο Ηρακλείου που ιδρύθηκε το 1811 από τη Μητρόπολη Κρήτης. Το 1899 με το υπ’αριθμό 11 Ηγεμονικό διάταγμα ιδρύθηκε το Α’ τετρατάξιο Χριστιανικό Δημοτικό Σχολείο και στις 8/9/1903 προάγεται σε εξατάξιο.
Το 1917-1918 λειτούργησε ως 6/τάξιον αρρένων και στις 15/10/1929 μετονομάζεται σε 1ο 6/τάξιον Μικτόν.
Το σχολείο από την ίδρυση του στεγαζόταν σε ιδιωτικά κτήρια επί μισθώσει.
Το 1ο Δημ.Σχολείο σήμερα βρίσκεται στη λεωφόρο Καλοκαιρινού, κοντά στην Πύλη Παντοκράτορα (Χανιώπορτα),όπου υπήρχαν η μικρή εκκλησία του Εσταυρωμένου και το τέμενος Γενί Τζαμί.
Το σχολείο χτίστηκε τα έτη 1931-1934. Η αποπεράτωση του δυσκολεύεται εξαιτίας του B’ Παγκοσμίου πολέμου. Στις 29 Μαϊου 1941 κατά την κατάληψη της Κρήτης από τους Γερμανούς, στους βομβαρδισμούς του Ηρακλείου, υπέστη πολλές ζημιές. Οι Γερμανοί καταλαμβάνουν το κτήριο και τα παιδιά πηγαίνουν σχολείο το απόγευμα κάποιες μέρες της εβδομάδας.
Τον Αύγουστο του 1944 τα Ανώγεια καίγονται ολοσχερώς και πολλοί κάτοικοι των Ανωγείων φιλοξενούνται στο σχολείο, έτσι το σχολείο αποκτά το δεύτερο όνομα του :«Ανωγειανό».
Το 1947 – 1956 και 1967 -1972 συστεγάστηκε με το 5ο Δημ. Σχολείο.
Από το 1980 έως το 2000 φιλοξενεί το 2ο Ειδικό Σχολείο.
Το 2000 συστεγάζεται με το 3ο Δημ.Σχολείο μέχρι το 2010 που συγχωνεύονται. Από το 2008 φιλοξενεί το 21ο Νηπ/γείο και το 2014 το 3ο Νηπ/γείο Ηρακλείου.
Τα σημερινά γενικά χαρακτηριστικά του μαθητικού δυναμικού του σχολείου που βρίσκεται στην οδό Καλοκαιρινού 197:
Σύνολο μαθητών: 80
Ολοήμερο τμήμα:43 μαθητές
Τμήμα Ένταξης: 15 μαθητές
Τμήμα Υποδοχής:12 μαθητές
Την Κυριακή 14 Ιανουαρίου θα πραγματοποιηθεί στον Ιερό Ναό Αγίου Ιωάννου, μνημόσυνο για την ανάπαυση της ψυχής του πρωτοπρεσβύτερου παπά Νικόλα Ανδρεαδάκη που εκοιμήθη στις 5 Ιανουαρίου και τον αποχαιρέτησε την επομένη σύσσωμο το χωριό, αλλά και προσωπικότητες από ολόκληρη τη Κρήτη. Με μαντινάδες και συγκινητικές ομιλίες που σας παρουσιάζει η “Α” ανέλυσαν το πλούσιο ποιμενικό έργο του εκλιπόντος, αλλά και την παρακαταθήκη που αφήνει η δράση του στις νεότερες γενιές, ενώ ο γιος του και δικηγόρος Ιωάννης Ανδρεαδάκης απηύθυνε ένα συγκινητικό αποχαιρετισμό πρώτα στον Πατέρα του και μετά στον Ιερωμένο.
Πρωτοπρεσβύτερος Νικόλαος Γ.ΑΝΔΡΕΑΔΑΚΗΣ
(Απεβίωσε 5-1-2018)
Πλήρης ημερών , ετών 92 , εκοιμήθη ο Παπά Νικόλας, ο Σεμνός και Ταπεινός Ιερέας , που επί σειράν 66 ετών , πιστά και αφοσιωμένα , υπηρέτησε την Εκκλησία και τον Γενέθλιο τόπο του, τα Ανώγεια , που με πάθος αγάπησε. Αγαπήθηκε, όσο κανείς άλλος, για τον πράο , έντιμο, ταπεινό και απλό χαρακτήρα του .Ήταν πρωτοπόρος στην Ίδρυση των Πρώτων Φιλόπτωχων Ταμείων στην ιερατική του Περιφέρεια , που επί τόσα έτη υπηρέτησε . Προστάτευε με σθένος τον φτωχό, τον απλό άνθρωπο και άδολα βοηθούσε τον οποιονδήποτε, που είχε ανάγκη , χωρίς καν να περιμένει να του ζητηθεί βοήθεια.
Γόνος του αείμνηστου Παπά Γιώργη Ανδρεαδάκη ευτύχησε, και ο Θεός τον αξίωσε, να ζήσει και να χαρεί πλήθος απογόνων ,τέκνων , εγγονών και δισέγγονων. Σημαδιακά απεβίωσε την ημέρα των Φώτων, και εν μέσω πλήθους πιστών , την ημέρα του Μεγάλου Αγιασμού , κηδεύθηκε στα Ανώγεια, στον Άγιο Ιωάννη , όπου τόσα χρόνια πιστά
υπηρέτησε .Της εξοδίου Ακολουθίας πρωτοστάτησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ.κ..Ευγένιος, εν μέσω 25 Ιερέων, που με συγκίνηση και κατάνυξη έψαλαν τους νεκρώσιμους ύμνους.
Για το ήθος και την προσφορά του εκλιπόντος ωμίλησε ο Ρεθύμνης Ευγένιος, εκπρόσωποι των 25 συλλειτουργησάντων Ιερέων , εκπρόσωπος του Συνδέσμου Ιερού Κλήρου , ο Πρωτοπρεσβύτερος Κων/νος Σκουλάς και ο υιός του εκλιπόντος δικηγόρος Ιωάννης Ανδρεαδάκης. Η οικογένεια , μετά την ταφή , παρέθεσε δείπνον μνήμης στην ταβέρνα “ΑΜΑΛΘΕΙΑ” ενώ διέθεσε το ποσόν των 2.000 ευρώ σε Κοινωφελή Ιδρύματα των Ανωγείων Αιωνία η μνήμη του …. !!!
Ο επικήδειος αποχαιρετισμός του δικηγόρου Ιωάννη Ανδρεαδάκη στον πατέρα του
«Αγαπημένε μου Πατέρα,
Απέναντι στην Μεγαλοσύνη σου στέκομαι μικρός, ταπεινός και ανάξιος, ακόμη και για να σου αποδώσω τον ύστατο φόρο τιμής, τον τελευταίο αποχαιρετισμό σου. Και θα ήθελα να είμαι πιο δυνατός για να μπορώ, έστω στο ελάχιστο να αποδώσω το Μεγαλείο της Ιερατικής σου προσφοράς, το μέγεθος της Ιερατικής σου Διακονίας. Να τονίσω το πάθος και την αυταπάρνηση που έδωκες τόσα χρόνια σε αυτόν τον τόπο που πιστά και αφοσιωμένα υπηρέτησες.
Να μιλήσω για το απόλυτο, ακέραιο και το απέριττο του χαρακτήρα σου, μα και για το ανυπέρβλητο αίσθημα της δικαιοσύνης και της ταπεινοφροσύνης που σε διακατείχε. Θα σου έλεγα για την αφοσιωμένη σου σύντροφο, την αγαπημένη σου παπαδιά, που τόσα πολλά χρόνια επάξια σε στήριξε σε όλες τις εκφάνσεις της Οικογενειακής και Ιερατικής σου ζωής.
Για την πολυαγαπημένη σου κόρη, την μοναχοθυγατέρα την Νίτσα σου, που τόσο ελάτρευες. Μα και για τον πρωτότοκο γιο σου, τον παπά Γιώργη, άξιο Γόνο και Συνεχιστή της Λευιτικής σου Οικογένειας.
Μα είπαμε, αισθάνομαι και είμαι λίγος, μικρός και αδύναμος. Όμως με ιδιαίτερη έμφαση θα ήθελα να επιτονίσω ένα πράγμα:την εξαιρετική για εμένα τύχη και τιμή που σε είχα ΠΑΤΕΡΑ!! Εύχομαι ολόψυχα ο Θεός , ο Μεγαλοδύναμος Θεός, να σε κατατάξει εν κόλποις Αβραάμ, και το χώμα της Γενέθλιας γης ,που σε λίγο θα σε υποδεχθεί , να αποδειχθεί για εσένα ιδιαίτερα ελαφρύ.
Καλό σου ταξίδι πατέρα ….»
Επικήδειος λόγος του παπά Κωνσταντίνου Σκουλά
«Αγαπητοί εν Χριστώ αδελφοί, Αποχαιρετούμε σήμερα ένα εκλεκτό μέλος της Κρητικής εκκλησίας και της κοινωνίας των Ανωγείων, τον πατέρα Νικόλαο Ανδρεαδάκη. Συνεχίζοντας την οικογενειακή παράδοση υπηρέτησε για πολλές δεκαετίες την Εκκλησία και το χωριό. Τα υπηρέτησε, με ζήλο, με σωφροσύνη, με αγάπη και πάνω από όλα κρατώντας στο ένα χέρι της σημαίας της ορθοδοξίας και στο άλλο της σημαία των Ανωγείων, της παράδοσης και του πολιτισμού. Ο π. Νικόλαος συμβολίζει τη γενιά της αντίστασης, αλλά και τη γενιά της δημιουργίας. Έζησε και πάλεψε μέσα στην Κατοχή, μέσα σε δύσκολες συνθήκες, δίνοντας το δικό του αγώνα γι΄ αυτό εδώ τον τόπο. Στη συνέχεια μέσα από τη θέση του προσέφερε και συνέβαλε στην ανοικοδόμηση, την ανάπτυξη και την ευημερία του χωριού. Ως ιερέας ο λόγος του ήταν μεστός, η στάση του σεμνή, με τον τρόπο του φρόντιζε να βρίσκεται δίπλα στους αδύναμους, δίνοντας τους δύναμη για να μπορέσουν να σταθούν όρθιοι. Ο Αϊ Γιάννης ήταν το σπίτι του, ο χώρος που αντλούσε δύναμη από τη δύναμη του Θεού για να μπορεί να υπηρετεί το ποίμνιο του. Οι ενορίτες του Αϊ Γιάννη ήταν γι αυτό η μεγάλη οικογένεια του. Το ενδιαφέρον του για τους Αιγιαννιώτες και τους Ανωγειανούς ήταν έντονο και διαρκές μέσα από την παρουσία του σε όλες τις κοινωνικές, οικονομικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις. Ο Παπα- Νικόλας φρόντισε πέρα από την εκκλησία να κηρύττει το λόγο του και στα μικρά παιδιά από το κατηχητικό που είχε λειτουργήσει τη δεκαετία του 1970 στα Ανώγεια. Δεν θέλω να παραλείψω το γεγονός ότι τον Παπά- Νικόλα διέκρινε το χιούμορ. Ήταν πάντα ετοιμόλογος και πάντα έτοιμος να σε πειράξει… Η γενιά του μπορεί να φεύγει, όμως δεν σβήνει, πίσω της αφήνει ένα σημαντικό έργο, αυτό της μεγάλης προσπάθειας, της αλληλεγγύης και της ανθρωπιάς. Το έργο του παπα- Νικόλα δεν μένει στη μέση, το συνεχίζει με τον ίδιο ζήλο στην ίδια εκκλησία ο παπα- Γιώργης ο γιος του. Παπα Νικόλα σε ευχαριστούμε για όσα έκανε για μας, για την ωραία και μεγάλη οικογένεια που άφησες πίσω του. Σε ευχαριστούμε για όσα προσέφερες στο χωριό σου. Τα Ανώγεια θα σε θυμούνται και θα σε τιμούν στους αιώνες των αιώνων. Αιωνία η μνήμη σου. Ας είναι ελαφρύ το χώμα που θα σκεπάσει!
Ένα μικρό αφιέρωμα στον μεγάλο ποιμενάρχη και άνθρωπο παπά Νικόλα, από τον Ανωγειανό μαντιναδολόγο Γιώργη Μπέρκη ή Κατσούγκρη
Μισεύγει ο Δούλος του Θεού Και Δούλος των Ανθρώπω,
Με καθαρό το Μέτωπο Κι ενούς Αιώνα κόπο
————————————————————–
Άνθρωπος και Φιλάνθρωπος Με προσφορά Μεγάλη
Γι ‘ αυτό και δεν θα ξεχαστεί Όπως ξεχνιούνται άλλοι
————————————————————–
Σαν την ψυχή σου Άγια Του μισεμού σου η Μέρα
Καλό ταξίδι Ευγενή Και Στοργικέ Πατέρα
———————————————————
Ήρεμο και Γαλήνιο Το Άγιο Σκήνωμα σου
Μάρτυρας Αδιάψευστος Της Αγιότητας σου
———————————————————-
Το χώμα που σε σκέπασε Να είναι ευλογημένο
Για δεν αδίκησες ποτέ Ούτε δικό ούτε ξένο
———————————————————-
Κληρονομιά μας άφησες Την περηφάνια σου
Και καθαρό το δρόμο σου Άγια τα λείψανά σου..
–Η οικογένεια , μετά την ταφή , παρέθεσε δείπνον μνήμης στην ταβέρνα “ΑΜΑΛΘΕΙΑ” ενώ διέθεσε το ποσόν των 2.000 ευρώ σε Κοινωφελή Ιδρύματα των Ανωγείων . Παράλληλα η οικογένεια του ευχαριστεί θερμά όλους εκείνους που με κάθε τρόπο συμμετείχαν στο βαρύ τους πένθος και εύχεται σε αυτούς και τις οικογένειες τους μακροημέρευση.
Πέραν των μεμονωμένων ποσών εις μνήμη προς διάφορα Ιδρύματα στα Ανώγεια, η οικογένεια του Εκλιπόντα παπά Νικόλα Ανδρεαδάκη και εις μνήμην του κατέθεσε τα εξής ποσά:
-300 ευρώ στην ηλεκτρονική εφημερίδα των Ανωγειανών όπου γης, ΑΝΩΓΗ,
-300 ευρώ στη σχολική επιτροπή του Γυμνασίου-Λυκείου Ανωγείων.
-300 ευρώ στη σχολική επιτροπή πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του Δήμου Ανωγείων.
-300 ευρώ στο σύλλογο Ανωγειανών της Αθήνας
-300 ευρώ στη Δημοτική Κοινωφελή Επιχείρηση Ανωγείων, Βοήθεια στο Σπίτι.
-400 ευρώ στο Δήμο Ανωγείων (ΚΑΠΗ)
Επίσης διατέθηκαν διάφορα ποσά στο Κέντρο Υγείας Ανωγείων για την προμήθεια ιατρό τεχνολογικού αναλώσιμου υγειονομικού και άλλου υλικού. Ο Διευθυντής του Κ.Υ Ανωγείων κ. Αντωνάκης, ευχαριστεί για τις προσφορές αυτές τους κάτωθι:
-Το γραφείο τελετών Σταυρακάκης 200 ευρώ
-Την οικογένεια παπά Κώστα Σκουλά 100 ευρώ
-Τον κ. Σπαχή Γεώργιο (παιδί) 50 ευρώ
-Την οικ. Αντώνη και Αθηνάς Σπαχή 50 ευρώ
-Τον κ. Σμπώκο Γεώργιο, δάσκαλο 50 ευρώ
-Την οικ.Γιάννη και Σούλας Σμπώκου 50 ευρώ
-Την οικ.Μιχάλη και Ελένης Σμπώκου 50 ευρώ
-Την οικ.Νικολάου και Γιάννας Μιρλιράκη 50 ευρώ.
-Την οικ.Γεωργίου και Αργυρώς Ανδρεαδάκη 50 ευρώ.
-Την οικ. Αντωνίου και Βούλας Ανδρεαδάκη 50 ευρώ.
-Την κ.Λευκοθέα Ανδρεαδάκη 50 ευρώ
-Την οικ. της Αγγελικής Ανδρεαδάκη χ.Εμμ.(Σαουνάτσο) 50 ευρώ
-Την οικ.Εμμμανουήλ και Χρυσούλας Κοντογιάννη 50 ευρώ
-Την κα Άννα Ξυλούρη χ.Βασιλείου Σκουλά 50 ευρώ
Τέλος για τις ανάγκες του Ιερού Ναού του Αγίου Ιωάννου, διατέθηκαν στη μνήμη του παπά Νικόλα τα κάτωθι ποσά:
-Νικόλαος και Αργυρώ Γρύλλου, 100 ευρώ
-Ελευθέριος και Αικατερίνη Γρύλλου, 50 ευρώ
-Χαρίδημος και Αδαμαντία Σταυρακάκη, 50 ευρώ
-Κωνσταντίνος και Κωνσταντίνα Κουτεντάκη, 50 ευρώ.
-Χρήστος και Μάρω Τσακπίνη, 50 ευρώ
-Κωνσταντίνος και Παρασκευή Νταγιαντά, 50 ευρώ
-Μύρωνας Ανδρεαδάκης (Ασήμι), 20 ευρώ.
Δεν μπήκε καλά η νέα χρονιά για τον Αετό Ανωγείων, που γνώρισε νέα ήττα, εκτός έδρας αυτή τη φορά με αντίπαλο τον Τάλω Μελιδονίου, σε ένα παιχνίδι που η ομάδα μας άξιζε τουλάχιστον τον βαθμό της ισοπαλίας, αλλά ηττήθηκε με δυο γκολ στο τέλος κάθε ημιχρόνου. Καθοριστική στιγμή για την εξέλιξη του παιχνιδιού υπήρξε η άστοχη εκτέλεση πέναλτι του Ραφαήλ Μπαμπουλάκη για τον Αετό στο 14′, με την απόκρουση σε εκείνο το σημείο του τερματοφύλακα του Μελιδονίου Αναγνωστάκη, να γυρίζει την ψυχολογία και την πλάστιγγα του παιχνιδιού προς όφελος των γηπεδούχων. Το Μελιδόνι άνοιξε το σκορ σε άλλη μια καθοριστική στιγμή, στην τελευταία φάση του πρώτου ημιχρόνου, στο 45′ με τον Βασσάκη και “σφράγισε” την νίκη του με το 2-0 να κάνει στο 85′ ο Κρανιωτάκης, αφήνοντας τον Αετό στην 12η θέση με 14 βαθμούς μετά από την ολοκλήρωση της 15ης αγωνιστικής και του πρώτου γύρου του πρωταθλήματος. Μάλιστα στο 90′ δέχθηκε την κόκκινη κάρτα με δεύτερη κίτρινη ο αμυντικός του Αετού Νίκος Καλλέργης που θα λείψει από το επόμενο παιχνίδι της ομάδας.Το Μελιδόνι με τη νίκη αυτή έφτασε τους 13 βαθμούς, έναν μόλις πίσω από την ομάδα των Ανωγείων. Στην επόμενη αγωνιστική, την πρώτη του δεύτερου γύρου ο Αετός θα υποδεχθεί στα Ανώγεια, τον Άρη Ρεθύμνου με τον οποίο τον χωρίζει μόλις ένας βαθμός στην κατάταξη, με τους Ρεθυμνιώτες να έχουν συγκεντρώσει 15 βαθμούς μετά την τελευταία ήττα τους στο Γεράνι με 2-1. Πρωταθλήτρια χειμώνα αναδείχθηκε η Επισκοπή που “σκόρπισε” εκτός έδρας τη Δόξα Πλατανέ με 0-7 και φιγουράρει με 37 βαθμούς στην πρώτη θέση της βαθμολογίας!
Η σύνθεση του Αετού στο Μελιδόνι: Φασουλάς-Καλλέργης-Γκιώνης(46’Πλευριτάκης)-Καλομοίρης-Σουλτάτος-Χαραλαμπάκης-Μπαμπουλάκης-Ν.Νύκταρης-Σταυριανός Μ.Νύκταρης(70’Δ.Ξυλούρης)-Σπαχής
Σύντομα θα ξεκινήσουν οι προβολές ταινιών στα Ανώγεια από την “Ομάδα Φίλων του Κινηματογράφου”, σε μια δράση που στέφθηκε με επιτυχία πέρσι και αγκαλιάστηκε από ανθρώπους όλων των ηλικιών. Με τίτλο “Μια οθόνη, ένα παράθυρο στο φως” θα επιλέγονται μερικά από τα διαμάντια του Ελληνικού και του Παγκόσμιου Κινηματογράφου, που θα δίνουν τροφή για σκέψη και για συζήτηση μετά την προβολή τους στην αίθουσα εκδηλώσεων της Τράπεζας Πειραιώς. Η “Α” θα σας ενημερώσει σύντομα για την ημερομηνία της πρώτης προβολής για τον φετινό χειμώνα. Αναλυτικά η ανακοίνωση της “Ομάδας Φίλων Κινηματογράφου” αναφέρει τα εξής:
“Η ομάδα φίλων κινηματογράφου σας εύχεται χρόνια πολλά και μια όμορφη και δημιουργική χρονιά. Σας ενημερώνουμε ότι σύντομα θα αρχίσουν οι προβολές ταινιών στην αίθουσα της Τράπεζας Πειραιώς για το 2018 με το γενικότερο τίτλο “Μια οθόνη,ένα παράθυρο στο φως”. Με επόμενη ανακοίνωση μας θα σας κάνουμε γνωστά τις ώρες και ημέρες των προβολών. Καλώς να σμίξουμε και να συν ταξιδέψουμε στη χώρα του σινεμά!”.
Οι εκδόσεις “Σείστρον” και το “Κρητικό Μουσικό Εργαστήρι Αεράκης”, σας παρουσιάζουν με ιδιαίτερη χαρά την πρώτη ενότητα από την νέα δισκογραφική δουλειά και τέταρτη στη σειρά, των ανωγειανών καλλιτεχών Μενέλαου & Γιώργη Νταγιαντά.
Για την κυκλοφορία της ζωντανής αυτής ηχογράφησης οι καλλιτέχνες Γιώργης και Μενέλαος Νταγιαντάς αναφέρουν τα εξής:«Η ζωντανή αυτή ηχογράφηση πραγματοποιήθηκε στο “Μήλο της Έριδος” στο Ηράκλειο Κρήτης το 2015. Σκοπός αυτής της ηχογράφησης ήταν να καταγράψουμε κυρίως τον “παλμό” και την “ενέργεια” του μουσικού μας πάλκου, δίδοντας την στο κοινό όσο το δυνατόν πιο αυθεντική γίνεται. 
Τέλος θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τους μουσικούς που συμμετείχαν σε αυτή την ηχογράφηση και ιδιαίτερα τον Θωμά Μπολάκη που όλα αυτά τα χρόνια είναι δίπλα σε κάθε μας προσπάθεια. Ένα μεγάλο ευχαριστώ επίσης στην δισκογραφική εταιρεία “Σείστρον” και τον Αντρέα Αεράκη για την πολύτιμη βοήθεια του ώστε να κυκλοφορήσει αυτή η δουλειά!»
Το Κρητικό Μουσικό Εργαστήρι “Αεράκης” σε αναφορά του για τη νέα κυκλοφορία τονίζει:”Δυο μουσικοί, δυο αδέλφια που ξεσηκώνουν με τον ξεχωριστό μοναδικό τους τρόπο το κοινό που τους ακούει! Αυτό τον παλμό και την ενέργεια του πάλκου τους αλλά και του κοινού τον καταγράψαμε στον νέο τους δίσκο που μόλις κυκλοφόρησε!”.
Ο Μενέλαος Νταγιαντάς γεννήθηκε και μεγάλωσε στ’ Ανώγεια της Κρήτης το 1982. Γέννημα θρέμμα του ιστορικού αυτού χωριού και βαθιά επηρεασμένος από την πλούσια μουσική παράδοση του τόπου του, σε ηλικία μόλις 12 ετών ξεκινάει για πρώτη φορά να ασχολείται με τα παραδοσιακά όργανα και το τραγούδι. Από πολύ μικρός το πάθος του για το τραγούδι και τα παραδοσιακά όργανα τον ώθησαν να ασχοληθεί σοβαρά, αρχικά με το μαντολίνο και στη συνέχεια επαγγελματικά με την κρητική λύρα και το τραγούδι.
Στο διάστημα αυτό μαζί έχει συνεργαστεί με αξιόλογους καλλιτέχνες όπως, Γιάννης Ξυλούρης, Γιώργης Ξυλούρης, Γιώργης Βρέντζος, Σκορδαλός Γιώργης, Κοντογιάννης Γιώργος, κ.α σε διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις, κέντρα διασκέδασης και μουσικές σκηνές, ενώ το 2005 μαζί με τον αδερφό του Γιώργη Νταγιαντά, κυκλοφορείται η πρώτη τους δισκογραφική δουλειά με τίτλο, «Λεμονανθέ & Ρόδο μου» και τον Ιούνιο του 2010 κυκλοφορεί η δεύτερη τους δισκογραφική δουλειά με τίτλο <<Όπου και αν είμαστε, μαζί >> . Επίσης ο ίδιος διδάσκει λύρα και μαντολίνο σε παιδιά, ενήλικες και διάφορους συλλόγους.
O Γιώργος Νταγιαντάς γεννήθηκε το Μάρτιο του 1977 στα Ανώγεια της Κρήτης. Σε ηλικία 7 ετών αρχίζει να έχει τις πρώτες μουσικές ανησυχίες και με κάτι μικρές οικονομίες που είχε αγοράζει το πρώτο του μαντολίνο. Δεν υπήρχε κάποιος δάσκαλος να βοηθήσει στη εκμάθηση μαντολίνου με αποτέλεσμα να κάνει προσπάθειες να μάθει μόνος του.
Σε ηλικία 13 ετών αγοράζει το πρώτο λαούτο, όπου και αυτό το έμαθε μόνος του παίζοντας σε παρέες και μικρές κοινωνικές εκδηλώσεις.
Έχει συνεργαστεί με πολλούς μουσικούς-λυράρηδες όπως, τον Ψαραντώνη, Σκουλά Βασίλη, Νικηφόρο Αεράκη, Μιχάλη Καλλέργη, Βασίλη Σταυρακάκη, Μανόλη Περιστέρη, Σκορδαλό Γιώργη και Παπαδάκη Γιώργη.
Το 2005 σε συνεργασία με τον αδερφό του Μενέλαο Νταγιαντά κυκλοφορούν την πρώτη τους δισκογραφική δουλεία με τίτλο «Λεμονανθέ και Ρόδο μου» και τον Ιούνιο του 2010 κυκλοφορεί η δεύτερη τους δισκογραφική δουλειά με τίτλο <<Όπου και αν είμαστε, μαζί >> .
Ο Γιώργης Νταγιαντάς εκτός από την ενεργή μουσική δραστηριότητα, σπουδάζει μουσική στο Σύγχρονο Ωδείο Κρήτης τα τελευταία 5 χρόνια. Επίσης ο ίδιος διδάσκει μαντολίνο και λαούτο σε παιδιά και ενήλικες.
Η τρίτη τους δισκογραφική δουλειά ήταν το άλμπουμ το 2015 με τίτλο <<Τσ αγάπης το δοξάρι>>. Στο δίσκο αυτό εμπεριέχονται δέκα νέα τραγούδια και τέσσερις επανεκτελέσεις.
Από αυτό το σύνδεσμο μπορείτε να ακούσετε όλα τα κομμάτια του τέταρτου δίσκου τους “Ζωντανή ηχογράφηση”:
https://www.youtube.com/watch?v=2Xl55tit4w8&list=PLMCAGJpgE8d4LpiygMzIoZzUMT3y-M03v
Πραγματοποιήθηκε στις 12 και 13 Ιανουαρίου 2018 στα Ανώγεια η εναρκτήρια συνάντηση των εταίρων του έργου “ΓΕΩΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΣΤΑ ΝΗΣΙΩΤΙΚΑ ΓΕΩΠΑΡΚΑ – GEOTOURISM IN INSULAR GEOPARKS (GEO-IN)” που υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος συνεργασίας “ΕΛΛΑΔΑ – ΚΥΠΡΟΣ 2014-2020” με τη συγχρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ).
Η συνάντηση διοργανώθηκε από το Συντονιστή Εταίρο του έργου ΑΚΟΜΜ-ΨΗΛΟΡΕΙΤΗΣ ΑΑΕ ΟΤΑ.
Το έργο αφορά τα Νησιωτικά Γεωπάρκα της Ελλάδος (Ψηλορείτη, Σητείας, Λέσβου) καθώς και το Γεωπάρκο Τροόδους στην Κύπρο, τα οποία είναι αναγνωρισμένα ως παγκόσμια Γεωπάρκα της UNESCO.
Εταίροι του έργου είναι οι :
Κεντρικός στόχος του έργου είναι η ανάπτυξη του Γεωτουρισμού, με υψηλές ποιοτικά προδιαγραφές, η διαφοροποίηση και ενίσχυση των τοπικών οικονομιών και εν γένει η αυτοτροφοδοτούμενη βιώσιμη ανάπτυξη των περιοχών παρέμβασης.
Για την επίτευξη του κεντρικού στόχου θα υλοποιηθούν ενέργειες όπως :
Δημιουργία κοινών δράσεων δημοσιότητας για την ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας, διοργάνωση workshopsυποστήριξης γεωτουριστικής επιχειρηματικότητας, καθορισμός κοινών προδιαγραφών ποιότητας, παραγωγή εκπαιδευτικών προγραμμάτων και εφαρμογών μάθησης, διοργάνωση επισκέψεων σχολείων και πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, σχεδιασμός και ανάπτυξη ψηφιακών και εξειδικευμένων εφαρμογών, προμήθεια εξοπλισμού ενίσχυσης του αθλητικού τουρισμού, δημιουργία, σήμανση και βελτίωση της προσβασιμότητας μονοπατιών και χαρακτηριστικών σημείων -αξιοθέατων, επέκταση και βελτίωση των υπαρχόντων κέντρων ενημέρωσης, διοργάνωση πολιτιστικών και αθλητικών εκδηλώσεων γεωτουρισμού, δράσεις κοινής προβολής και προώθησης του γεωτουρισμού (συμμετοχή σε διεθνείς εκθέσεις, φιλοξενία δημοσιογράφων, δημιουργία σπονδυλωτού videoteaser).
Στην εναρκτήρια συνάντηση συμμετείχαν εκπρόσωποι όλων των εταίρων του έργου.
Την 1η ημέρα της εναρκτήριας συνάντησης η οποία πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα εκδηλώσεων του Γεωπάρκου Ψηλορείτη “Γεώργιος Ι. Κλάδος”, συζητήθηκαν όλα τα θέματα που αφορούν το θεσμικό πλαίσιο υλοποίησης του έργου, οι ρόλοι και αρμοδιότητες του κάθε εταίρου, το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης κ.λπ., ενώ τη 2η ημέρα πραγματοποιήθηκε περιήγηση σε σημεία ενδιαφέροντος του Γεωπάρκου Ψηλορείτη.
Μέσα από τη συνάντηση οι εταίροι επιβεβαίωσαν τη θέληση τους για μόνιμη συνεργασία με σκοπό την αξιοποίηση των αναγνωρισμένων από την UNESCOΓεωπάρκων για την ανάπτυξη των περιοχών τους και καθόρισαν η επόμενη συνάντησή τους να πραγματοποιηθεί στη Λέσβο στα μέσα Ιουνίου 2018.
Γνωστός Μικροβιολόγος του Ηρακλείου βρήκε και επέστρεψε σε Ανωγειανή κοπέλα το πορτοφόλι της γεμάτο χρήματα και έγγραφαΌσο υπάρχουν άνθρωποι, θα υπάρχει και η ελπίδα, στους δύσκολους αυτούς καιρούς που περνάμε, με την ρήση αυτή να μας θυμίζει μια συγκινητική πράξη που έκανε σήμερα, γνωστός ιατρός, μικροβιολόγος του Ηρακλείου.Πρόκειται για τον Αντώνη Τζωρμπατζάκη, ένα σπουδαίο επιστήμονα αλλά και ενός ανθρώπου με ήθος, όπως αποδεικνύεται από τα παρακάτω.
Συγκεκριμένα μια 22χρόνη Ανωγειανή περνώντας σήμερα από την λεωφόρο Καλοκαιρινού στο Ηράκλειο για να διευθετήσει κάποιες προσωπικές της υποθέσεις, έχασε το πορτοφόλι της σε ένα από τους πιο κεντρικούς δρόμους του Ηρακλείου. Παρά τις προσπάθειες της το πορτοφόλι δεν αν ευρέθη και η ίδια έκανε αναφορά σε αστυνομικό τμήμα της πόλης για την απώλεια του. Το πορτοφόλι εκτός από όλα τα χαρτιά της κοπέλας εμπεριείχε και ένα πολύ σημαντικό χρηματικό ποσό.
Εκείνες τις στιγμές που η κοπέλα έχασε το πορτοφόλι της σε μια γωνία ενός δρόμου, ο ιατρός κ.Τζωρμπατζάκης για καλή της τύχη το βρήκε περνώντας από το σημείο, καθώς στη λεωφόρο Καλοκαιρινού διατηρεί και το ιατρείο του..Κοιτάζοντας τα χαρτιά μέσα στο πορτοφόλι ο ιατρός διαπίστωσε μέσω του επωνύμου της κοπέλας ότι έλκει την καταγωγή της από τα Ανώγεια. Κοιτάζοντας λοιπόν τον τηλεφωνικό κατάλογο, τηλεφώνησε σε κεντρική επιχείρηση των Ανωγείων στην πλατεία Μεϊντάνι προς ανεύρεση της γυναίκας που έχασε το πορτοφόλι της! Η κοπέλα που απάντησε στο τηλεφώνημα κατάφερε να βρει την 22χρόνη και να την φέρει σε συνεννόηση με τον γιατρό ώστε το πορτοφόλι της να επιστραφεί άμεσα σε συνάντηση που θα έχουν στο Ηράκλειο.
Οι θαμώνες της επιχείρησης στα Ανώγεια που ήταν μάρτυρες και στο τηλεφώνημα του γιατρού, έχουν να το λένε για τη σπουδαία αυτή πράξη του που είναι άξια θαυμασμού στις μέρες μας και αξίζει να δημοσιοποιηθεί και να βρει και άλλους μιμητές.Ο γιατρός κατάφερε να γίνει το πρόσωπο της ημέρας στα Ανώγεια!
Γιατί υπάρχουν ακόμα άνθρωποι. Μπράβο γιατρέ!
Το ξενοδοχείο- Spa « Delina Mountain Resort» στα Ανώγεια Ρεθύμνης προσφέρει τις παρακάτω θέσεις εργασίας: 1. Υπάλληλο στο παραδοσιακό καφενείο. 2. Υπάλληλο στην υποδοχή του ξενοδοχείου. 3. Καμαριέρα . 4. Χειρομαλάκτη(Μασέρ). Με πλήρη και με μερική απασχόληση. Προσφέρεται διαμονή και διατροφή. Τηλέφωνα επικοινωνίας : Τηλ:2834031701 Kιν : 6955696921 Αποστολή βιογραφικών: info@delina.gr
Η ΑΝΩΓΗ, η εφημερίδα των Ανωγειανών όπου γης, εύχεται σε όλο τον κόσμο Χρόνια πολλά και ευτυχισμένη η καινούρια χρονιά. Ας είναι το 2018, ένα έτος με ειρήνη, αγάπη, υγεία και αλληλεγγύη για εσάς και τις οικογένειες σας.